τμήμα του Αιγαίου και έχει έκταση 285 τ. χλμ.
Βρίσκεται νοτιοανατολικά της Σαμοθράκης και βορειοανατολικά της Λήμνου.
Σήμερα μπορούμε να τη βρούμε στους διεθνείς χάρτες με την τουρκική ονομασία Gogce oda (τούρκ. “το γαλάζιο νησί”) και βαμμένο στο ίδιο χρώμα με την Τουρκία.
Το όνομα Ίμβρος προέρχεται από τη θεότητα της αρχαιότητας Ίμβρασσο, που συμβόλιζε τη γονιμότητα της γης.
Η αρχαία ιστορία του νησιού είναι στενά συνδεδεμένη με εκείνη της Λήμνου. Σύμφωνα με τους αρχαίους συγγραφείς πρώτοι κάτοικοι ήταν Πελασγοί που μετοίκησαν από την Αττική.
Έτσι, η Ίμβρος αποτελούσε “Δήμο Αθηναίων των εν Ίμβρο”, που είχαν αντιληφθεί τη μοναδικής σημασίας γεωγραφική της θέση κι έτσι το νησί οργανώθηκε σύμφωνα με τα πρότυπα της Αθήνας.
Αργότερα γνώρισε το ζυγό πολλών κατακτητών, από τους Πέρσες και Ρωμαίους μέχρι τους Οθωμανούς. Παρόλα αυτά οι κάτοικοι του νησιού πάντα διατηρούσαν την Ελληνική σύνθεση και τον πολιτισμό τους.
Μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Σταυροφόρους (1204) η Ίμβρος κατακυρώθηκε στους Βενετούς, μέχρι το 1262, όπου περιήλθε πάλι στη βυζαντινή κυριαρχία, που της εξασφάλισε για μεγάλη περίοδο ήρεμο βίο.
Το 1455 ο Μωάμεθ Β΄ αποφάσισε την ένταξη των νησιών Ίμβρου, Θάσου και Σαμοθράκης στην Οθωμανική Αυτοκρατορία.
Ο τουρκικός στόλος έλαβε την εντολή να καταλάβει τα νησιά και να
εγκαταστήσει σε αυτά τουρκική φρουρά.
Έτσι, μετά τη σύντομη εγκατάσταση των Λατίνων, που κατασφάχτηκαν και αποκεφαλίστηκαν από τους Τούρκους η νήσος Ίμβρος περιήλθε πλέον οριστικά στην τουρκική κυριαρχία, το 1471.
Το νησί απελευθερώθηκε από τον ελληνικό στόλο κατά τους Βαλκανικούς
πολέμους (18 Οκτωβρίου 1912) και με τη Συνθήκη των Σεβρών (1920) επικυρώθηκε η ένωσή του με την Ελλάδα. Τρία χρόνια αργότερα με τη συνθήκη της Λωζάνης, στις 23 Ιουλίου 1923, τα δύο νησιά η Ίμβρος και η Τένεδος ήταν τα μοναδικά νησιά στο Αιγαίο που παραχωρούνταν στην Τουρκία. Σύμφωνα με τα άρθρα 38-42 της σηνθήκης, η Τουρκία αναγκαζόταν να επιτρέψει την ίδρυση “του ειδικού καθεστώς αυτοδιοίκησης” σ’ αυτά τα νησιά. Επίσης διασφαλιζόταν για τους Έλληνες κατοίκους της Ίμβρου και της Τενέδου η προστασία ζωής και της περιουσ ίας τους και η θρησκευτική ελευθερία. Ωστόσο, οι διατάξεις αυτές δεν εφαρμόστηκαν ποτέ και στην Ίμβρο άρχισε βαθμιαία να δημιουργείται αφόρητη
κατάσταση, που επιδεινώθηκε μετά τα ανθελληνικά γεγονότα στην Κωνσταντινούπολη, το 1953. Επιδιώχθηκε συστηματικά ο αφελληνισμός του νησιού, τα δικαιώματα των Ελλήνων κατοίκων περιορίστηκαν και οι ελάχιστοι Τούρκοι κάτοικοί του πολλαπλασιάστηκαν με συστηματικό εποικισμό από την ανατολική Θράκη και τη Μικρά Ασία.
Αργότερα γνώρισε το ζυγό πολλών κατακτητών, από τους Πέρσες και Ρωμαίους μέχρι τους Οθωμανούς. Παρόλα αυτά οι κάτοικοι του νησιού πάντα διατηρούσαν την Ελληνική σύνθεση και τον πολιτισμό τους.
Μετά την άλωση της Κωνσταντινούπολης από τους Σταυροφόρους (1204) η Ίμβρος κατακυρώθηκε στους Βενετούς, μέχρι το 1262, όπου περιήλθε πάλι στη βυζαντινή κυριαρχία, που της εξασφάλισε για μεγάλη περίοδο ήρεμο βίο.
Το 1455 ο Μωάμεθ Β΄ αποφάσισε την ένταξη των νησιών Ίμβρου, Θάσου και Σαμοθράκης στην Οθωμανική Αυτοκρατορία.
Ο τουρκικός στόλος έλαβε την εντολή να καταλάβει τα νησιά και να
εγκαταστήσει σε αυτά τουρκική φρουρά.
Έτσι, μετά τη σύντομη εγκατάσταση των Λατίνων, που κατασφάχτηκαν και αποκεφαλίστηκαν από τους Τούρκους η νήσος Ίμβρος περιήλθε πλέον οριστικά στην τουρκική κυριαρχία, το 1471.
Το νησί απελευθερώθηκε από τον ελληνικό στόλο κατά τους Βαλκανικούς
πολέμους (18 Οκτωβρίου 1912) και με τη Συνθήκη των Σεβρών (1920) επικυρώθηκε η ένωσή του με την Ελλάδα. Τρία χρόνια αργότερα με τη συνθήκη της Λωζάνης, στις 23 Ιουλίου 1923, τα δύο νησιά η Ίμβρος και η Τένεδος ήταν τα μοναδικά νησιά στο Αιγαίο που παραχωρούνταν στην Τουρκία. Σύμφωνα με τα άρθρα 38-42 της σηνθήκης, η Τουρκία αναγκαζόταν να επιτρέψει την ίδρυση “του ειδικού καθεστώς αυτοδιοίκησης” σ’ αυτά τα νησιά. Επίσης διασφαλιζόταν για τους Έλληνες κατοίκους της Ίμβρου και της Τενέδου η προστασία ζωής και της περιουσ ίας τους και η θρησκευτική ελευθερία. Ωστόσο, οι διατάξεις αυτές δεν εφαρμόστηκαν ποτέ και στην Ίμβρο άρχισε βαθμιαία να δημιουργείται αφόρητη
κατάσταση, που επιδεινώθηκε μετά τα ανθελληνικά γεγονότα στην Κωνσταντινούπολη, το 1953. Επιδιώχθηκε συστηματικά ο αφελληνισμός του νησιού, τα δικαιώματα των Ελλήνων κατοίκων περιορίστηκαν και οι ελάχιστοι Τούρκοι κάτοικοί του πολλαπλασιάστηκαν με συστηματικό εποικισμό από την ανατολική Θράκη και τη Μικρά Ασία.
Σήμερα η κατάσταση στο νησί είναι η εξής: τα περισσότερα σπίτια είναι εγκαταλελειμμένα από τους Έλληνες ιδιοκτήτες και λεηλατημένα από τους εποίκους στο νησί, Τούρκους. Οι ελάχιστοι Έλληνες – εκ των οποίων 95% άνω των 60 ετών - που δε θέλησαν να εγκαταλείψουν την ιδιαίτερη πατρίδα τους, ζουν καθημερινά κάτω από σηνθήκες φόβου, εγκατάλειψης και αλλοτρίωσης.
Η τουρκική κυβέρνηση συνεχίζει να εκτελεί την πολιτική του εποικισμού του νησιού. Σκοπίμως μετακομίζει τους Τούρκους από της κεντρικές περιοχές της Μικράς Ασίας. Μετατρέπει τα κτίρια των Ελληνικών Σχολείων σε τουριστικούς ξενώνες. Χρησιμοποιεί όλους τους νομικούς και οικονομικούς μηχανισμούς για να “αρπάξει” τις τελευταίες ιδιοκτησίες των Ελλήνων στο νησί.
Μέσα στην αδιαφορία που επικρατεί για την Ίμβρο, τα παιδιά της κάνουν τις τελευταίες προσπάθειες για να σωθεί ό,τι είναι δυνατό να σωθεί. Χιλιάδες Ιμβρίων συρρέουν κάθε χρόνο από όλα τα μέρη του κόσμου
(Αμερική, Αυστραλία, Αφρική, Ευρώπη) στο νησί για τον εορτασμό της Κοίμησης της Θεοτόκου, το Δεκαπενταύγουστο. Τον τελευταίο καιρό η επιστροφή αυτή πραγματοποιείται με ολοένα αυξανόμενους ρυθμούς. Γίνονται έργα για την αναστήλωση των εκκλησιών και των σχολείων. Οργανώνονται πανηγύρια σύμφωνα με τα έθιμα και τις παραδόσεις, αναβιώνοντας έτσι τον ορθόδοξο χαρακτήρα του νησιού. Πραγματοποιούνται καλλιτεχνικές εκδηλώσεις, εκθέσεις φωτογραφιών, ποδοσφαιρικοί αγώνες.
Ιδιαίτερα σοβαρή είναι η συμμετοχή, σ’ όλες αυτές τις εκδηλώσεις, της νέας γενιάς των Ιμβρίων, η οποία καλεί όλους τους ανθρώπους, που αγαπούν την ελευθερία και τη δημοκρατία σ’ όλο τον κόσμο, να τους συμπαρασταθούν.
Γύρω στο 480 π.Χ. και ενώ οι ελληνικές πόλεις αντιμετωπίζουν την απειλή των Περσών, η Αθήνα αποικίζει την Ίμβρο με φτωχούς και ακτήμονες Αθηναίους κληρούχους. «Δήμος Αθηναίων ο εν Ίμβρω», ονομάστηκε ο νέος οικισμός. Τα νομίσματά του είχαν στη μία τους όψη τη θεά Αθηνά και στην άλλη το σύμβολό της, την κουκουβάγια και σπανιότερα τον τοπικό θεό Ίμβραμο. Οι άποικοι διατηρούσαν τη διπλή ιδιότητα του Ιμβρίου και Αθηναίου πολίτη. Η γλώσσα που μιλούσαν, η θρησκεία, το πολίτευμά τους, καθώς και το ημερολόγιο που χρησιμοποιούσαν, ήταν πιστή αντιγραφή των Αθηναϊκών. Οικοδόμησαν την πόλη τους στο λόφο όπου σήμερα βρίσκεται το χωριό Κάστρο και κοντά στην εκβολή του Μεγάλου Ποταμού, στον οποίο έδωσαν το όνομα Ιλισός, από τον ομώνυμο ποταμό της Αττικής.
Στους αιώνες που ακολούθησαν, η ιστορία της Ίμβρου συνδέθηκε με εκείνη της πόλης των Αθηνών, καθώς το νησί έγινε μέλος της Αθηναϊκής Συμμαχίας. Κατά τη διάρκεια του Πελοποννησιακού Πολέμου, πολέμησε στο πλευρό των Αθηναίων, αλλά κατακτήθηκε και λεηλατήθηκε από τους Σπαρτιάτες. Το 387 π.Χ., με την Ανταλκίδειο Ειρήνη, δόθηκε πίσω στους Αθηναίους, μαζί με τη Λήμνο και τη Σκύρο.
Η Ίμβρος άλλαζε συνεχώς χέρια, από τους Μακεδόνες στους Αθηναίους και αντίστροφα. Μετά την ήττα του Φιλίππου του Ε΄ από τους Ρωμαίους και την ειρήνη στις Κυνός Κεφαλές (197 π.Χ.), έγινε ξανά Αθηναϊκή κτήση. Κατά την περίοδο της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας παρέμεινε εξαρτώμενη από την Αθήνα.
Τον 2ο και 3ο αιώνα π.Χ., υπερίσχυσαν σε αυτήν τα Καβείρια μυστήρια και η λατρεία του Ίμβραμου - Ερμή.
Τον Μεσαίωνα, η Ίμβρος τράβηξε πολλά από τις επιδρομές των πειρατών.
Μια μέρα πειρατικά καράβια πλησίαζαν το λιμάνι του Κάστρου. Οι κάτοικοι πήραν όσα υπάρχοντα μπορούσαν μαζί τους και κρύφτηκαν στα βουνά. Οι πειρατές (Φράγκοι) έκλεψαν και έσπασαν τα πάντα. Ούτε τα ζώα δεν γλύτωσαν.
Τα έσφαξαν και τα έτρωγαν για τρες ημέρες. Οι Ίμβριοι έβλεπαν το πλιάτσικο και παρακαλούσαν τον Θεό να τους βοηθήσει.
Μετά τις τρεις ημέρες τα περισσότερα καράβια έφυγαν, αλλά ένα έμεινε στο λιμάνι. Ένας ξένος φιλάργυρος, πήγε στον καπετάνιο και του είπε, ότι ξέρει που έκρυψαν τους θυσαυρούς τους οι Ίμβριοι κι ότι αν του έβγαζαν μερίδιο θα τους βοηθούσε.
Ο καπετάνιος συμφώνησε και η συμφωνία τους έλεγε να ξανυχτούν στην θάλασσα και τα μεσάνυχτα να γυρίσουν και θα τους περίμενε ο ίδιος να τους οδηγήσει στο μοναστήρι του Άη Δημήτρη όπου είχαν κρύψει ότι θυσαυρό είχαν.
Έτσι κι έγινε. Τα μεσάνυχτα γύρισαν οι πειρατές, αλλά αντί για τον ρουφιάνο, βρήκαν έναν χαμογελαστό σεβάσμιο γέροντα μ'ένα λαδοφάναρο. Ο γέρος τους είπε ότι ο ρουφιάνος είχε πάει στο μοναστήρι για να πλανέψει τους φύλακες. Τους είπε να τον ακολουθήσουν ένας - ένας στη σειρά γιατί το μονοπάτι ήταν στενό και λόγω του σκοταδιού εύκολα θα γλύστραγε καποιος στα βράχια. Έφτασαν σ'ένα ύψωμα όπου το μονοπάτι είχε ένα άνοιγμα και ο γέρος τους είπε ότι έπρεπε να πηδήξουν απέναντι γιατί το μονοπάτι τελείωνε.
Έτσι κι έγινε. Τα μεσάνυχτα γύρισαν οι πειρατές, αλλά αντί για τον ρουφιάνο, βρήκαν έναν χαμογελαστό σεβάσμιο γέροντα μ'ένα λαδοφάναρο. Ο γέρος τους είπε ότι ο ρουφιάνος είχε πάει στο μοναστήρι για να πλανέψει τους φύλακες. Τους είπε να τον ακολουθήσουν ένας - ένας στη σειρά γιατί το μονοπάτι ήταν στενό και λόγω του σκοταδιού εύκολα θα γλύστραγε καποιος στα βράχια. Έφτασαν σ'ένα ύψωμα όπου το μονοπάτι είχε ένα άνοιγμα και ο γέρος τους είπε ότι έπρεπε να πηδήξουν απέναντι γιατί το μονοπάτι τελείωνε.
Τους είπε να μην φοβούνται γιατί το άνοιγμα είναι στενό και με μια δρασκελιά ο γέρος πέρασε απέναντι. Τον ακολούθησαν οι Φράγκοι και ένας- ένας μέχρι τον τελευταίο έπεσαν μέσα στο άνοιγμα το οποίο ήταν ένα φαράγγι 5 μέτρα φαρδύ και 20 μέτρα βαθύ και σκοτόθηκαν όλοι.
Ο γέροντας πήγε στο μοναστήρι, τους είπε τι έγινε, να μην ανυσηχούν κι ότι θα βρουν τον προδότη νεκρό σ'ένα μικρό όρμο.
Όταν τελείωσε τα λόγια του ο γέροντας, οι Ίμβριοι είδαν με έκπληξη ότι ο γέροντας μεταμορφώθηκε στον Άη Δημήτρη. Έπεσαν στα πόδια του να τον προσκυνήσουν αλλά ο Άγιος εξαφανίστηκε.
Από τότε η περιοχή αυτή λέγεται Φραγκοπηδημα και το πανηγύρι που γίνεται στο μοναστήρι στην γιορτή του Αγίου Δημητρίου ονομάζεται Φραγκοπανάγυρο.
Ήταν κάποτε στην Ίμβρο μία γριά που ήταν η πιο πλούσια του νησιού. Στην κυριολεξία δεν ήξερε τι είχε. Από αιγοπρόβατα μέχρι κτήματα και χρήματα.
Οι γεροντότεροι Ίμβριοι διηγούνται ότι τα πρόβατα και τα κατσίκια της ήταν περισσότερα κι από τις πέτρες των βουνών. Οι τσομπάνηδες κι οι παραγιοί της ήταν περισσότεροι από όλους τος υπόλοιπους τσομπάνηδες του νησιού. Σε κάθε γέννα τω ζώων της πήγαινε η ίδια και ξεχώριζε πια θα κρατήσει και πια θα πουλήσει. Κάθε φορά κράταγε 3.000 από τα νεογέννητα "χίλια μίδια, χίλια κούτλα,χίλια με τα κέρατα", δηλαδή χίλια που δεν έχουν μεγάλα αυτιά, χίλια χωρίς κέρατα και χίλια με κέρατα. Οι καλύβες της ήταν πάντα γεμάτες με τυριά, μυζήθρες και βούτηρα. όταν γινόταν πόλεμος, αμέτρητα καράβια έρχονταν στην Ίμβρο κι αγόραζαν από την γριά.
Τότε ο Μάρτης είχε 29 ημέρες κι όχι 31 που ξέρουμε σήμερα. Μία χρονιά στα μέσα του Μάρτη ξέσπασε κακοκαιρία που πάγωσε όλα τα ζώα του νησιού εκτός από της γριάς. Μέχρι και η θάλασσα πάγωσε. Στις 29 που έφευγε ο Μάρτης η γριά τον κορόιδεψε λέγοντας ότι μπήκε, βγήκε, χάλασε τον κόσμο, όμως τα ζώα της την γλύτωσαν. Θύμωσε ο Μάρτης και δανείστηκε 2 ημέρες από τον αδελφό του Φλεβάρη (ο οποίος έμεινε με 28 ημέρες μέχρι σήμερα). Έτσι εκείνο το βράδυ ο Μάρτης άρχισε το χιόνι και την παγωνιά κι όλα τα ζώα της γριάς πάγωσαν εκτός από τα 3.000 νεογέννητα που πρόλαβε να τα τυλίξει η γριά με χοντρά κιλίμια.
Η γριά όταν είδε αυτό το κακό τρελάθηκε, θύμωσε με τον Θεό και έβαλε τα τυριά της το ένα πάνω στο άλλο, για να φτιάξει σκαλοπάτια μέχρι τον ουρανό για να Τον επιπλήξει. Ο Θεός θύμωσε με την ασέβεια και το θράσος της γριάς και την μετέτρεψε κι αυτή και τα τυριά της σε πέτρα. Τα τυριά της όπως βλέπεται στην φωτογραφία παραμένουν μέχρι σήμερα στοιβαγμένα στον γιαλό.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου