ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΜΕΓΑΛΟ ΟΧΙ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΜΕΣΑ ΑΠΟ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ

Κάθε χρόνο, τέτοιον καιρό, στον εορτασμό της επετείου του μεγάλου «ΟΧΙ» της 28ης Οκτωβρίου του 1940, έχουμε ξανά και μανά το ίδιο τροπάριο. Ποιος το είπε το «ΟΧΙ»; 

Ο Ιωάννης Μεταξάς ή ο λαός; 

Ένα ψεύτικο δίλημμα, μόνο και μόνο για να μειωθεί και να ακυρωθεί ο δικτάτορας Μεταξάς. Μόνο ένας ηλίθιος θα αμφέβαλλε για το δεδομένο «ΟΧΙ» του ελληνικού λαού, που θα έπαιρνε τα όπλα, όποια κι αν ήταν η απάντηση του Μεταξά στο ιταλικό τελεσίγραφο.

 Είτε το θέλουμε όμως είτε όχι, είτε μας αρέσει είτε όχι, είτε καλώς είτε κακώς, αυτός ο άνθρωπος βρέθηκε στο τιμόνι της Ελλάδος εκείνη την δεδομένη στιγμή κι αυτός είπε το επίσημο «ΟΧΙ» (που συμφωνούσε βεβαίως με το κοινό λαϊκό αίσθημα), κυριολεκτικά κι όχι μεταφορικά ή συμβολικά. Και για τους λάτρεις της πραγματικής ιστορίας (που γράφει και δεν ξεγράφει), ο άνθρωπος που εισέπραξε το «ΟΧΙ», ο Ιταλός πρέσβης Εμμανουέλε Γκράτσι φρόντισε -προς τιμήν του- να διασώσει ολόκληρο τον δραματικό διάλογο που έκανε με τον δικτάτορα Ιωάννη Μεταξά τα ξημερώματα της 28ης Οκτωβρίου 1940.

 Επιπλέον, η επιστράτευση κηρύχθηκε άμεσα, την ίδια ημέρα, που σημαίνει ότι για το επίσημο ελληνικό κράτος, δεν υπήρξε ουδεμία αμφιταλάντευση ή δισταγμός. Διαβάστε περισσότερα: Ποιός είπε το ιστορικό «ΟΧΙ»; Ο δικτάτορας Μεταξάς ή ο ελληνικός λαός; - 28η Οκτωβρίου κι επέτειος ενός ψευτοδιλήμματος |

  

Ο Εμμανουέλε Γκράτσι, πρέσβης της Ιταλίας στην χώρα μας, το 1940, συμπρωταγωνιστής κι αυτός της ιστορικής εκείνης νύχτας της 28/10/1940 στο βιβλίο του, που το ονομάζει με μια πρωτοφανή οξυδέρκεια για το μέλλον του καθεστώτος Μουσολίνι: «Η αρχή του τέλους – η επιχείρηση κατά της Ελλάδος», γράφει τα εξής:


Δέκα λεπτά πριν από τις 3 της νύχτας της 28ης Οκτωβρίου του 1940, ο στρατιωτικός μου ακόλουθος, ο διερμηνέας μου και εγώ, φθάσαμε στην καγκελόπορτα μιάς μικρής οικίας στην Κηφισιά, όπου έμενε ο Πρωθυπουργός της Ελλάδος. Στον φρουρό της οικίας είπα ότι επιθυμώ να δώ τον Πρωθυπουργό για κάτι πολύ επείγον. Ο φρουρός άρχισε να κτυπά το κουδούνι του εσωτερικού της οικίας, αλλά δεν ελάμβανε καμίαν απάντηση. Διερωτήθηκα εάν ήτο δυνατόν μια πρωθυπουργική κατοικία να μην απαντά αμέσως. Γιατί εγώ είχα εντολή να παραδώσω το τελεσίγραφον στις 3 π.μ. ακριβώς, της 28/10/1940, λόγω Δε της προσπάθειας μου να ακουσθεί το κουδούνι και να ανοίξει η πόρτα, η ώρα είχε ήδη φθάσει 3.



Επιτέλους το κουδούνισμα ξύπνησε τον ίδιο τον Μεταξά, που έκαμε την εμφάνισή του σε μια μικρή πλαϊνή πόρτα και αναγνωρίζοντάς με, με άφησε να περάσω. Ο Μεταξάς φορούσε μια μάλλινη ρόμπα, από τον γιακά της οποίας φαινόταν ένα μετριότατο βαμβακερό νυκτικό. Μου έσφιξε το χέρι και με έβαλε να καθίσω σε ένα μικρό φτωχικό σαλόνι του σπιτιού.

 Μόλις καθίσαμε, και επειδή η ώρα ήταν λίγα λεπτά μετά τις 3, του είπα αμέσως ότι η Κυβέρνησίς μου, μου είχε αναθέσει να το εγχειρίσω προσωπικά ένα κείμενο, που δεν ήτο τίποτε άλλο, παρά το τελεσίγραφον της Ιταλίας προς την Ελλάδα, με το οποίον η Ιταλική Κυβέρνηση απαιτούσε την ελεύθερη διέλευση των στρατευμάτων της στον Ελληνικό χώρο, από τις 6 π.μ. της 28/10/1940. 

Ο Μεταξάς άρχισε να το διαβάζει. Μέσα από τα γυαλιά του, έβλεπα τα μάτια του να βουρκώνουν. 

Όταν τελείωσε την ανάγνωση με κοίταξε κατά πρόσωπο, και με φωνή λυπημένη αλλά σταθερή μου είπε:



-Μεταξάς: Λοιπόν έχουμε πόλεμο (Alors, c’ est la guerre*).

-Γκράτσι: Όχι απαραίτητα Εξοχότατε. Η ιταλική κυβέρνηση ελπίζει ότι θα δεχθείτε την αξίωσίν της και θ’ αφήσετε τα ιταλικά στρατεύματα να διέλθουν δια να καταλάβουν τα στρατηγικά σημεία της χώρας.

-Μεταξάς: Και ποια είναι τα στρατηγικά αυτά σημεία, περί των οποίων ομιλεί η διακοίνωσις;

-Γκράτσι: Δεν είμαι εις θέσιν να σας είπω, Εξοχότατε. Η Κυβέρνησίς μου δεν με ενημέρωσε… Γνωρίζω μόνον ότι το τελεσίγραφο εκπνέει εις τας 6 το πρωί.

-Μεταξάς: Εν τοιαύτη περιπτώσει η διακοίνωσις αυτή αποτελεί κήρυξιν πολέμου της Ιταλίας εναντίον της Ελλάδος.

-Γκράτσι: Όχι, Εξοχότατε. Είναι τελεσίγραφον.

-Μεταξάς: Ισοδύναμον προς κήρυξιν πολέμου.

-Γκράτσι: Ασφαλώς όχι, διότι πιστεύω ότι θα παράσχετε τας διευκολύνσεις, τας οποίας ζητεί η κυβέρνησίς μου.

-Μεταξάς: ΟΧΙ! Ούτε λόγος δύναται να γίνη περί ελευθέρας διελεύσεως. Ακόμη όμως και αν υπετίθετο ότι θα έδιδα μια τοιαύτην διαταγήν (την οποίαν δεν είμαι διατεθειμένος να δώσω), είναι τώρα τρεις το πρωί.

 Πρέπει να ετοιμασθώ,να κατέβω εις τας Αθήνας, να ξυπνήσω τον Βασιλέα, να καλέσω τον Υπουργόν των Στρατιωτικών και τον αρχηγόν του Γενικού Επιτελείου, να θέσω εις κίνησιν όλες τος στρατιωτικές τηλεγραφικές υπηρεσίες, έτσι που μια τέτοια απόφασις να γίνει γνωστή στα πλέον προκεχωρημένα τμήματα των συνόρων. 

Όλα αυτά είναι πρακτικώς αδύνατα. 

Η Ιταλία, η οποία δε μας παρέχει καν τη δυνατότητα να εκλέξωμε μεταξύ πολέμου και ειρήνης, κηρύσσει ουσιαστικώς τον πόλεμον εναντίον της Ελλάδος.



(μετά από μια σύντομη παύση)

-Μεταξάς: Πολύ καλά λοιπόν, έχομεν πόλεμον.



* Ο διάλογος έγινε στην γαλλική γλώσσα.

Και συνεχίζει ο Γκράτσι στο βιβλίο του:


Με συνόδευσε στην έξοδο υπηρεσίας από την οποία είχα μπει και όταν ήμασταν στο κατώφλι μου είπε:

«Vous etes le plus forts» (είσθε οι πιο ισχυροί). 

Με την σειρά μου δεν ήξερα τι να απαντήσω στα λόγια αυτά και στην βαθιά λύπη που τα δονούσε. Νομίζω δεν υπάρχει άνθρωπος στον κόσμο, ο οποίος μια τουλάχιστο φορά στην ζωή του, να μην αισθάνθηκε απέχθεια για το επάγγελμά του. 

Αν στη μακρά σταδιοδρομία μου στην υπηρεσία του κράτους υπήρξε ποτέ μια στιγμή κατά την οποία εμίσησα το δικό μου, μια στιγμή κατά την οποίαν το καθήκον του αξιώματος μου μου φάνηκε σταυρός και όχι μόνο θλιβερός, αλλά και ταπεινωτικός, η στιγμή αυτή ήταν όταν άκουσα εκείνα τα αποκαρδιωμένα λόγια που πρόφερε ο πρεσβύτης εκείνος, που είχε καταναλώσει ολόκληρη τη ζωή του αγωνιζόμενος και υποφέροντας για την χώρα του και που, και κατά την υπέρτατη εκείνη στιγμή, προτιμούσε να διαλέξει για την πατρίδα του το δρόμο της θυσίας και όχι το δρόμο της ατιμώσεως. 

Υποκλίθηκα μπροστά του με τον βαθύτερο σεβασμό και βγήκα από το σπίτι του.

Ο Μεταξάς στο προσωπικό του ημερολόγιο με μεγάλην συντομίαν, περιγράφει ως εξής την συνάντησή του αυτήν με τον πρέσβη της Ιταλίας Εμμανουέλε Γκράτσι την νύχτα της 28/10/1940…


28 Οκτωβρίου, Δευτέρα.Νύχτα στις 3 με ξυπνούν. Έρχεται ο Γκράτσι – Πόλεμος – Ζητώ Νικολούδη Μαυρουδή – Αναφέρω Βασιλέα – Καλώ Πάλαιρετ και ζητώ βοήθειαν Αγγλίας – Κατεβαίνω στις 5 – Υπουργικόν Συμβούλιον – Όλοι πιστοί και Μαυρουδής – Όλοι πλην Κύρου – Βασιλεύς περιφορά μαζί του – Φανατισμός του λαού αφάνταστος – Μάχαι στα σύνορα Ηπείρου – Βομβαρδισμοί – Σειρήνες – Αρχίζουμε και τακτοποιούμεθα – ο Θεός βοηθός.
(ΤΟ ΕΙΔΑΜΕ ΕΔΩ

Επειδή, συνήθως, αυτό το ψευτοδίλημμα προέρχεται από τα αριστερά, θέλοντας ν’ ανακατέψουν τον φασισμό του Χίτλερ και του Μουσολίνι μ’ αυτόν του Μεταξά, καλό θα είναι να «φρεσκάρουμε» και λίγο την μνήμη μας και να θυμηθούμε πως αντέδρασε η επίσημη Αριστερά την εποχή εκείνη. 


   

Στις 28 Οκτωβρίου, η Ιταλία κηρύσσει τον πόλεμο στην Ελλάδα. 

Οι Έλληνες σπεύδουν στο πολεμικό μέτωπο κι έτσι οι εξελίξεις προσπερνούν τα μανιφέστα του ΚΚΕ. 

Λίγες μέρες μετά την έναρξη του ελληνοϊταλικού πολέμου, στις 2 Νοεμβρίου 1940 δημοσιεύεται στον αθηναϊκό τύπο (με την έγκριση Μεταξά), μια ανοιχτή επιστολή (που καταγγέλθηκε αργότερα από το ΚΚΕ ως πλαστή) του φυλακισμένου ηγέτη του ΚΚΕ, Νίκου Ζαχαριάδη, με τίτλο «Ανοιχτό Γράμμα του Γενικού Γραμματέα του Κ.Κ.Ε. προς το λαό της Ελλάδας», με την οποία καλεί όλους τους Έλληνες να ενωθούν κάτω από την κυβέρνηση Μεταξά και να αντισταθούν: Διαβάστε περισσότερα: Ποιός είπε το ιστορικό «ΟΧΙ»; Ο δικτάτορας Μεταξάς ή ο ελληνικός λαός; - 28η Οκτωβρίου κι επέτειος ενός ψευτοδιλήμματος

  

      

(ΤΟ ΕΙΔΑΜΕ ΕΔΩ


 

     

        

     

Ἰωάννης Μεταξᾶς καὶ Ἄρης Βελουχιώτης.
(Δὲν γνωρίζω τὴν προέλευσι αὐτῆς τῆς εἰκόνας. Ἀλλὰ τὸ μήνυμα εἶναι σαφές: Ὑπεράνω ὅλων ἡ Ἑλλάς! Ἑνωθεῖτε Ἕλληνες!)

Ελένη Ιωαννίδου -Η ηρωίδα μάνα του '40 από την Κυπαρισσία, που αναβίωσε το «ή ταν ή επί τας»

 

---------------------------------------------------

  



    

    

       

Κοντά στην Μπομπόστιτσα. Ο Στρατηγός Γ. Κοσμάς, Διοικητής του Συγκροτήματος Μεραρχιών Κ, που κατέλαβε το όρος Ιβάν, εν μέσω οπλιτών

                

5 Δεκεμβρίου 1940, Πέπελη. Παράδοση Iταλών, όπως την αποτύπωσε ο φακός του ζωγράφου Γιώργου Προκοπίου, ενώ συγχρόνως την ίδια ημέρα σημειώνει στο Hμερολογιό του: «Eκαμα σκίτσα και φωτογράφισα αιχμαλώτους παραδιδόμενους».

Διάγγελμα Πρωθυπουργού προς τον Ελληνικόν Λαόν. 

28η Οκτωβρίου 1940 

Η στιγμή επέστη που θα αγωνισθώμεν δια την ανεξαρτησίαν της Ελλάδος, την ακεραιότητα και την τιμήν της. 

Μολονότι ετηρήσαμεν την πλέον αυστηρά ουδετερότητα και ίσην προς όλους, η Ιταλία μη αναγνωρίζουσα εις ημάς το δικαίωμα να ζώμεν ως ελεύθεροι Ελληνες, μου εξήτησε σήμερον την 3ης πρωινήν την παράδοσιν τμημάτων του εθνικού εδάφους, κατά την ίδιαν αυτής βούλησιν, και μου ανεκοίνωσεν ότι προς κατάληψιν αυτών, η κίνησις των στρατευμάτων της θα ήρχιζεν την 6η πρωινήν. 

Απήντησα εις τον Ιταλόν Πρέσβυν ότι θεωρώ και το αίτημα αυτό καθ' εαυτό και τον τρόπον με τον οποίον γίνεται τούτο, ως κήρυξιν πολέμου της Ιταλίας εναντίον της Ελλάδος. 

Τώρα θα αποδείξωμεν εαν πράγματι έιμεθα άξιοι των προγόνων μας και της ελευθερίας την οποίαν μας εξησφάλισαν οι προπάτορές μας. Ολον το Εθνος ας εγερθή σύσσωμον. 

Αγωνισθήτε δια την Πατρίδα, τας γυναίκας, τα παιδιά σας και τας ιεράς παραδόσεις μας. 

Νυν υπέρ πάντων ο αγών. Ιωάννης Μεταξάς Διάγγελμα της Α.Μ. του Βασιλέως προς τον Ελληνικόν Λαόν. 

28η Οκτωβρίου 1940 Ο Πρόεδρος της Κυβερνήσεως σας ανήγγειλε προ ολίγου υπό ποίους όρους ηναγκάσθημεν να κατέλθωμεν εις πόλεμον κατά της Ιταλίας, επιβουλευθείσης την ανεξαρτησίαν της Ελλάδος. 

Κατα την Μεγάλην αυτήν στιγμήν είμαι βέβαιος ότι κάθε Ελλην και κάθε Ελληνίς θα εκτελέσωσι το καθήκον των μέχρι τέλους και θα φανώσιν αντάξιοι της ενδόξου ημών ιστορίας. 

Με πίστη εις τον Θεόν και εις τα πεπρωμένα της φυλής, το Εθνος σύσσωμον και πειθαρχούν ως εις άνθρωπος θα αγωνισθή υπέρ βωμών και εστιών μέχρι τελικής νίκης. 
Γεώργιος Β'

  

  

Πρωτοσέλιδα Εφημερίδων 28.10.1940 έως 27.4.1941
  





Σοφία Βέμπο και γελοιογραφίες της εποχής. 
Βάζει ο Ντούτσε τη στολή του και τη σκούφια την ψηλή του, μ' όλα τα φτερά, και μια νύχτα με φεγγάρι την Ελλάδα πάει να πάρει, βρε, το φουκαρά! Ωωχ!! 
Τον τσολιά μας τον λεβέντη βρίσκει στα βουνά και ταράζει τον αφέντη τον μακαρονά. Αχ, Τσιάνο, θα τρελαθώ Τσιάνο, με τους τσολιάδες ποιος μου είπε να τα βάνω. Ααχ!! 
Ξεκινάει την άλλη μέρα, μα και πάλι ακούει "Αέρα" από τον τσολιά, δρόμο παίρνει και δρομάκι και πηδάει το ποταμάκι, ξέρει τη δουλειά. 
Ωωχ!! Τρώει τις σφαίρες σαν χαλάζι από τον τσολιά, κι όλο στρατηγούς αλλάζει για να βρει δουλειά. 
Αχ, Τσιάνο, θα τρελαθώ Τσιάνο, και στείλε γρήγορα τα μαύρα μου να βάνω. Ααχ!! Στέλνει ο νέος Ναπολέων μεραρχίες πειναλέων στο βουνό ψηλά, για να βρουν τον διάβολό τους κι ο στρατός μας αιχμαλώτους τσούρμο κουβαλά. Ωωχ!! 
Και οι Κένταυροι οι καημένοι, βρε τι τρομερό, νηστικοί, ξελιγωμένοι πέφτουν στο νερό. Αχ! Γκράτσι, να μη σε δω Γκράτσι, γιατί σε κάρβουνα αναμμένα έχω κάτσει. Ααχ!! 
Τρέχουν σαν τρελοί στους βράχους κι από μας και τους συμμάχους τρώνε τη κλωτσιά, και χωρίς πολλές κουβέντες μπήκαν Έλληνες λεβέντες μεσ' τη Κορυτσά. Ωωχ!! 
Μέσα στ' Αργυρόκαστρο εμπήκε το χακί και σημαία κυματίζει τώρα Ελληνική, 
Αχ! Τσιάνο, θα σκοτωθώ Τσιάνο, γιατί σε λίγο και τα Τίρανα τα χάνω. 
Και 'πάθαν οι καημένοι μεγάλη συμφορά, κι η Ρώμη περιμένει κι εκείνη τη σειρά. Ααχ!!!!




ΠΗΓΗ