Σάββατο 14 Μαρτίου 2015

Αρκαδική Χαλκοπλαστική








Χάλκινο ειδώλιο Διός ,εύρημα από το ιερό του Λυκαίου Διός στο όρος Λυκαίο της Αρκαδίας 550-525 π.Χ. ΕΑΜ Αθηνών.

Η αρχαία Αρκαδία είχε μεγαλύτερη έκταση από τη σημερινή. Στη χώρα αυτή ανήκε μεγάλο τμήμα της σημερινής νότιας και νοτιοδυτικής Αχαϊας, όπως η περιοχή των Καλαβρύτων, των Λουσών, της Κλειτορίας και της Ψωφίδας.

 Η ορεινή αυτή χώρα καταλάμβανε επίσης τις περιοχές του Φενεού, της Στυμφάλου, της Σκοτεινής και της Αλέας που σήμερα ανήκουν στη δυτική Κορινθία. Στην Αρκαδία ανήκε και η σημερινή νοτιοδυτική Ηλεία και ειδικότερα οι περιοχές Αλίφειρας, Φιγάλειας και Βασσών, Θεισόας του Λυκαίου, καθώς και η περιοχή της σημερινής Ανδρίτσαινας. 
Η ορεινή αυτή χώρα δεν εκτεινόταν στην παράκτια ζώνη της Κυνουρίας, η οποία αποτέλεσε σε όλη την αρχαιότητα το μήλον της έριδος ανάμεσα στη Σπάρτη και το Άργος. Στη συνείδηση όμως των αρχαίων οι Κυνούριοι, ως έθνος, είχαν αρκαδικές ρίζες και στενές σχέσεις με την υπόλοιπη Αρκαδία.

Αρκαδία Ιδιαίτερη περίπτωση αποτελεί η ορεινή και σχετικά απομονωμένη Αρκαδία. Στα πολυάριθμα ιερά της εντοπίζονται συχνά ειδώλια
βοσκών που φέρνουν προσφορά σε κάποια θεότητα, στον Ηρακλή, στη Δήμητρα και συνηθέστερα στον Ερμή.






Ένας μουσικός με δίαυλο σε στάση ανάκλησης από αρκαδικό εργαστήριο. Από τα πολλά ελληνικά κλεμμένα από τους Γερμανούς τώρα στο Αρχαιολογικό Μουσείο Βερολίνου.





Αρκαδικό αγαλματίδιο της ύστερης αρχαϊκής περιόδου. ΔΕΞΙΑ-Αγαλματίδιο Ερμή κριοφόρου του 550-500 π.Χ. από την Αρκαδία με αφιέρωση Φαυλίας αφιερώνει στον Πάνα -ΜΕΤ Νέας Υόρκης.


Η Θυρεάτις γη, ένας γόνιμος τόπος λουσμένος στα καταγάλανα νερά του Αργολικού κόλπου, καταλάμβανε το βόρειο τμήμα της Κυνουρίας που περικλείεται από τις παραφυάδες του Πάρνωνα στα νοτειοδυτικά και το βουνό Ζάβιτσα στα βόρεια. Ο Παυσανίας, περιηγούμενος την Αργολιδοκορινθία, εισέρχεται στη Θυρεάτιδα προερχόμενος από τη Λέρνα της Αργολίδος ακολουθώντας τα Ανιγραία, έναν ορεινό και δύσβατο δρόμο πάνω από τη Ζάβιτσα. Για την κατοχή της γης της Θυρέας διεξήχθη στην περιοχή από όπου πέρασε ο περιηγητής μία θρυλική μάχη σώμα με σώμα ανάμεσα σε 600 επιλέκτους, 300 Σπαρτιάτες και 300 Αργείους, το 546 π.Χ., από την οποία σώθηκαν μόνο τρεις άνδρες, η οποία επαναλήφθηκε την επόμενη ημέρα με απόλυτο νικητή και κυρίαρχο τους Σπαρτιάτες.







Στις γραπτές πηγές μνημονεύονται οι κυριότεροι αρχαίοι οικισμοί της Θυρεάτιδος: η Θυρέα, η Ανθήνη, η Νηρίς, η Εύα και το Άστρον. Η Εύα ταυτίζεται πλέον με βεβαιότητα με την οχυρωμένη ακρόπολη του Ελληνικού. Στην περιοχή της αποκαλύφθηκε το σημαντικότερο μνημείο των ρωμαϊκών αυτοκρατορικών χρόνων στην Αρκαδία και ένα από τα σπουδαιότερα στον ελλαδικό χώρο: πρόκειται για το κτηριακό συγκρότημα κοντά στο ιστορικό μοναστήρι της Λουκούς, το οποίο ταυτίστηκε με την έπαυλη του Ηρώδη του Αττικού, του Αθηναίου μαικήνα, επιχειρηματία και φιλοσόφου του 2ου αι. μ.Χ. που είχε στενότατες σχέσεις με την αυτοκρατορική αυλή της Ρώμης.Δρ. Αννα Βασιλική Καραπαναγιώτου – Προϊσταμένη της ΛΘ’ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων








Αγαλματίδιο του Ηρακλή από την κεντρική Πελοπόννησο με χαρακτηριστικά Αρκαδικού εργαστηρίου αναφέρουν ότι βρέθηκε το 1928 στην Μαντίνεια ΜΕΤ Ν .ΥΟΡΚΗΣ.








Αφιερωματικό αγαλματίδιο ,μετά από κάποια νίκη σε μουσικό αγώνισμα ,του Δόλιχου όπως αναφέρει η επιγραφή χαραγμένη στην πλάτη του μουσικού όπου κρατά «πλήκτρον» και παίζει κιθάρα ή λύρα ,όπως «αρκαδικά» στοιχεία των ανθρώπων της υπαίθρου αναφέρουν ότι είναι και αυτό στοιχείο της καθημερινότητας όπως οι περιφερόμενοι μουσικοί σαν και αυτόν. Βρέθηκε το 1908 και είναι του τέλους του 6ου αι.πΧ ΜΕΤ Ν Υόρκης.

Τα μικρά και μεγάλα ιερά της Πελοποννήσου έσφυζαν από αφιερώματα, κυρίως κατά τον 6ο και 5ο αι. π.Χ., οπότε οι παλαιοί ναοί ανακατασκευάσθηκαν ή κτίσθηκαν νέοι, ενώ οι πόλεις αναμορφώθηκαν και κοσμήθηκαν με μεγαλοπρεπή κτήρια. Κοσμήματα, ελάσματα ανθρωπόμορφα και άλλα με ψηφίσματα βρέθηκαν στο ιερό της Αρτέμιδος Ημέρας ή Λουσιάτιδος στους Λουσούς της Αρκαδίας.



Από το ιερό του Πανός Νομίου του 530 π.Χ. στην Μπέρεκλα Αρκαδίας είναι αυτό το αγαλματίδιο- ΕΑΜ Αθηνών.


Ειδώλια των αναθετών , συνήθως ανθρώπων του μόχθου, αφιερώθηκαν στο ιερό του Νομίου Διός στη Μπέρεκλα Μεσσηνίας. Τα ανθρωπόμορφα ελάσματα και τα μικρογραφικά ομοιώματα όπλων από την περιοχή του Επικουρίου Απόλλωνος στις Βάσσες Φιγαλείας και τα ομοιώματα κατόπτρων και αγγείων από το ιερό της Δήμητρος και της Κόρης στον Άγιο Σώστη της Τεγέας είναι χαρακτηριστικά των περιορισμένων οικονομικών δυνατοτήτων των πιστών. Ειδώλια Διός από το ιερό του στο Λύκαιον όρος μαρτυρούν για την εκεί λατρεία, ενώ άλλα ειδώλια, όπως του Ερμή ως βοσκού , αποκαλύπτουν την ιδιότητα των λατρευτών. Εντυπωσιακά για το πλήθος και την ποιότητά τους, ειδώλια ανθρώπων , θεών , ζώων, μυθικών ή φανταστικών όντων , σκεύη , όπλα αλλά και ενεπίγραφη πλάκα με ψήφισμα έχουν βρεθεί στο ιερό του Διός στην Ολυμπία.

Αρτέμιδα που τοξεύει, από το ιερό της θεάς στο όρος Παρθένιο της Αρκαδίας 4ος αι . π.Χ. ΕΑΜ Αθηνών.



Χάλκινο ειδώλιο θεάς ,πιθανά της Δήμητρας όπως φαίνεται από τους καρπούς που κρατά στα χέρια της .Βρέθηκε στο ιερό της Δήμητρας και Κόρης στον άγιο Σώστη Αρκαδίας -περί το 470 π.Χ. ΕΑΜ Αθηνών


Στην αρκαδική Φιγάλεια, πάρεδρος του Iππιου Ποσειδώνα θεωρείται η «Mέλαινα» Δήμητρα, θεά του σκοτεινού, υποχθόνιου κόσμου, πριν ακόμα γίνει απλώς χθόνια, προστάτισσα της ευφορίας της γης. O περιηγητής Παυσανίας αναφέρει ότι, όπως τον πληροφόρησαν, στον τόπο αυτόν υπήρχε παλιά, μέσα σε μια σπηλιά ιερή, ένα ξόανο της Δήμητρας με κεφάλι και χαίτη αλόγου. H θεά, μαυροφόρα, με φίδια και άλλα θηρία γύρω από το κεφάλι της, καθόταν σε βράχο και κρατούσε στο ένα χέρι της φίδι και στο άλλο δελφίνι, υπαινικτικό αυτό της σχέσης της με τον Ποσειδώνα, μετεξελιγμένον όμως ήδη σε θεό «πελάγιο» και «πόντιο».
Η τεχνοτροπία τους ,των Αρκάδων χαλκουργών, είναι εκλεκτική, με στοιχεία λακωνικά και κορινθιακά.




Δύο χάλκινα Ειδώλια Ερμού από το ιερό του Διός στο όρος Λύκαιο της Αρκαδίας του 5 ου αι. π.Χ.





Κριοφόρος Ερμής σε ένα άλλο αγαλματίδιο ελληνικής χαλκουργίας, του 520 π.Χ. Από την Αρκαδία /ύψος 16,7 εκ. επί του παρόντος βρίσκεται στην Βοστώνη, ΗΠΑ-Μουσείο Καλών Τεχνών

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου