Οι συμφωνίες εγκαθίδρυσης της Κυπριακής Δημοκρατίας τέθηκαν σε ισχύ στις 16 Αυγούστου 1960, ωστόσο λόγω των καλοκαιρινών διακοπών και της απουσίας των ξένων Πρέσβεων στις χώρες τους, το Υπουργικό συμβούλιο της Κυπριακής Δημοκρατίας, αποτελούμενο από εφτά Ελληνοκυπρίους και τρείς Τουρκοκυπρίους υπουργούς, στις 11 Ιουλίου 1963 ομόφωνα αποφάσισε τον ορισμό της 1ης Οκτωβρίου ως Ημέρας της Ανεξαρτησίας της Κύπρου.
Η 1η Οκτωβρίου από το 1963 έχει θεσμικό χαρακτήρα, με τις καθιερωμένες επίσημες τελετές και παρελάσεις.
Τα μεσάνυχτα της 16ης Αυγούστου 1960, η αγγλική σημαία υπεστάλη και τη θέση της πήρε η σημαία του νεοσυσταθέντος κυπριακού κράτους: Ο χάρτης της Κύπρου σε χάλκινο χρώμα και σε λευκό φόντο, με κλωνάρια ελιάς εκατέρωθεν, ως σύμβολα ειρήνης.
Μιας ειρήνης που δεν έμελλε να έρθει σ’ ένα νησί, το οποίο έμοιαζε με ηφαίστειο έτοιμο να εκραγεί.
Οι Συνθήκες Ζυρίχης – Λονδίνου
Η Κύπρος ανακηρύχθηκε επίσημα ανεξάρτητο κράτος, βάσει των συμφωνιών Ζυρίχης – Λονδίνου, οι οποίες απέκλειαν την ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα ή τη διχοτόμηση του νησιού. Η συμφωνία επήλθε στον απόηχο του απελευθερωτικού αγώνα του 1955 – 59 εναντίων των Άγγλων και την ανοιχτή σύγκρουση μεταξύ Ε/κ και Τ/κ. Οι πρώτοι επιθυμούσαν ένωση με την Ελλάδα, ενώ οι δεύτεροι αντιδρούσαν σε ένα τέτοιο σενάριο, ζητώντας τη διχοτόμηση του νησιού.
Πρώτος Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας ήταν ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος Γ’ και πρώτος αντιπρόεδρος ο Δρ. Φαζίλ Κιουτσούκ.
Τις συμφωνίες εγκαθίδρυσης της Κυπριακής Δημοκρατίας υπέγραψαν το Φεβρουάριο του 1959 η Μεγάλη Βρετανία, η Ελλάδα, η Τουρκία καθώς και οι Μακάριος και Κιουτσιούκ, ως ηγέτες – εκπρόσωποι των δύο κοινοτήτων. Ήδη η Τουρκία είχε πετύχει την αναβάθμιση της μειονότητας των Τ/κ σε κοινότητα και τη στρατιωτική παρουσία της στην Κύπρο.
Εκτός από τις συμφωνίες Ζυρίχης-Λονδίνου υπεγράφησαν επίσης οι συνθήκες Εγγυήσεως (Ελλάδα, Τουρκία, Βρετανία), Συμμαχίας και Εγκαθίδρυσης. Με βάση τη συνθήκη Εγκαθίδρυσης, η Βρετανία θα διατηρούσε κυρίαρχες βάσεις στο νησί.
Το κυπριακό σύνταγμα
Στη βάση των συμφωνιών Ζυρίχης – Λονδίνου, συντάχθηκε το κυπριακό Σύνταγμα του 1960.
Το νέο κράτος ήταν δικοινοτικό, με το ποσοστό των Ελληνοκυπρίων να βρίσκεται στο 82% και των Τουρκοκυπρίων στο 18%. Παρά τον μειωμένο αριθμό των Τ/κ, το κυπριακό σύνταγμα προέβλεπε ενιαίο σύστημα διακυβέρνησης ολόκληρης της επικράτειας. Επίσης, δεν υπήρχε de jure γεωγραφικός διαχωρισμός των δύο κοινοτήτων, εκτός από την ειδική περίπτωση των χωριστών δήμων.
Ωστόσο, το βασισμένο στον «δικοινοτισμό» σύνταγμα λειτούργησε διχαστικά, καθώς εμφάνιζε σε όλες τις περιπτώσεις δύο χωριστούς φορείς κρατικής εξουσίας, καθένας εκ των οποίων αισθανόταν υπόλογος στη δική του εθνική κοινότητα, αντί στο σύνολο του κυπριακού λαού. Πολλές αποφάσεις της ε/κ πλευράς προσέκρουαν στο τ/κ όχι και αντίστροφα. Έτσι, γρήγορα εμφανίστηκαν τα πρώτα αδιέξοδα σε βασικά θέματα που άπτονταν της λειτουργίας και της πολιτικής του νεοσύστατου κυπριακού κράτους. Τα 13 σημεία του Μακαρίου για αναθεώρηση του συντάγματος έφεραν την έκρηξη στο νησί, με αλυσιδωτές δυσμενείς εξελίξεις στη συνέχεια, τις συνέπειες των οποίων βιώνουμε μέχρι σήμερα.
Οι Πρόεδροι της Κυπριακής Δημοκρατίας
Τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο διαδέχθηκαν στην προεδρία της Κυπριακής Δημοκρατίας ο Σπύρος Κυπριανού (1977-1988), ο Γιώργος Βασιλείου (1988-1993), ο Γλαύκος Κληρίδης (1993-2003), ο Τάσσος Παπαδόπουλος (2003-2008) και ο Δημήτρης Χριστόφιας (2008-2013). Τον Φεβρουάριο του 2013 εξελέγη στην Προεδρία της Δημοκρατίας ο Νίκος Αναστασιάδης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου