Ένα βίντεο αφιερωμένο στο Ευπαλίνειο όρυγμα της Σάμου

Το βίντεο είναι αφιερωμένο στο Ευπαλίνειο όρυγμα, μια σήραγγα 1.036 μέτρων κοντά στο Πυθαγόρειο της Σάμου, η οποία κατασκευάστηκε έπειτα από εντολή του τυράννου Πολυκράτη τον 6ο αιώνα π.Χ. με σκοπό να μεταφερθεί νερό από την πηγή που βρισκόταν πίσω από το βουνό στην πρωτεύουσα της Σάμου.

 Το υδραγωγείο λειτουργούσε στο νησί για περίπου 1.000 χρόνια και εγκαταλείφθηκε, όταν εξαιτίας της συσσώρευσης αλάτων έφραξαν εντελώς οι πήλινοι σωλήνες και δεν κυλούσε πια το νερό.

 

«Τα μαθηματικά φέρνουν κοντά το νερό στη Σάμο» είναι ο τίτλος της εικονοκινητικής ταινίας που δημιούργησαν οι Θ.Π Τάσιος, ο Ν. Μήκας και ο Γ. Πολύζος της Εταιρείας Αρχαίας Ελληνικής Τεχνολογίας (ΕΜΑΕΤ) που χρηματοδοτήθηκε από τον Σύνδεσμο Τεχνικών Εταιριών Ανωτέρων Τάξεων (ΣΤΕΑΤ).

  

Αυτό που το κάνει να ξεχωρίζει αιώνες μετά την κατασκευή του είναι το γεγονός ότι  στη διάνοιξη της σήραγγας είναι ότι η λάξευση του σκληρού ασβεστόλιθου έγινε ταυτόχρονα και στις δύο πλαγιές, βόρεια και νότια, και τα δύο συνεργεία λιθοξόων – που δούλευαν με σφυρί και καλέμι – συναντήθηκαν με ελάχιστη απόκλιση από την ευθεία. 

Υπολογίζεται ότι χρειάστηκαν 8-10 χρόνια για να ολοκληρωθεί το έργο. 

Η έλλειψη φωτισμού στο εσωτερικό της σήραγγας αντιμετωπιζόταν με λύχνους λαδιού, που βέβαια δυσκόλευαν τον εξαερισμό. 

Εάν υπολογίσει κανείς ότι εκείνη την εποχή δεν υπήρχαν μηχανικά μέσα, αντιλαμβάνεται τη μοναδικότητα και το μεγαλείο αυτού του έργου. 

Μετά την ολοκλήρωση της κατασκευής έπρεπε να χτιστούν τα τοιχώματα ορισμένων τμημάτων της, για να αποφευχθεί πιθανή κατολίσθηση.
Η συνάντηση των 2 τμημάτων κάτω από την κορυφή του βουνού πραγματοποιήθηκε με μαθηματική ακρίβεια, παρά το γεγονός ότι οι γεωλογικές συνθήκες ανάγκασαν τον Μηχανικό Ευπαλίνο(γιο του Ναυστρόφου από τα Μέγαρα) να εκτραπεί πολλές φορές από την ευθυγραμμία.

Πέτυχε με τους υπολογισμούς του και με απλά όργανα μέτρησης (σταδίες επάνω από την κορυφογραμμή και οριζόντιες οριοθετήσεις στην περιφέρεια του βουνού) το σχεδιασμό και την υλοποίηση κατά τον 6ο αιώνα π.Χ. ενός εκπληκτικού έργου, που αποτελεί ακόμη και σήμερα εξαιρετικό τεχνικό επίτευγμα. Ολόκληρες λέξεις, γράμματα ή απλά σημάδια κόκκινου χρώματος στο ανατολικό τοίχωμα της σήραγγας αποτελούν σημάδια των μετρήσεων για τη διάνοιξη του ορύγματος. Εξαιτίας της μεγάλης ποσότητας ασβεστίου που περιείχε το νερό, οι πήλινοι σωλήνες σύντομα έφραξαν και για να καθαριστούν ανοίχθηκαν οπές στο επάνω μέρος τους.
Η θετική έκβαση του έργου οφείλεται στην γνώση της Γεωμετρίας, της Τοπογραφίας, της Γεωδαισίας και της Οπτικής που κατείχαν οι αρχαίοι Έλληνες από τον 6ο αιώνα π.Χ.

   

Μοναδική πηγή για το Ευπαλίνειο όρυγμα είναι ο Ηρόδοτος, ο οποίος περιγράφει και την κύρια αλλά και τη βοηθητική σήραγγα.

Ο ίδιος, εντυπωσιασμένος από αυτό που είχαν κατασκευάσει οι Σάμιοι, είχε αναφέρει, «Οι Σάμιοι έχουν κατασκευάσει τα σημαντικότερα τεχνικά έργα όλης της Ελλάδος».

Ένα μικρό μέρος του υδραγωγείου είναι επισκέψιμο!

Σύμφωνα με τον μελετητή του μνημείου H. Kienast η κατασκευή του υδραγωγείου του Ευπαλίνου πρέπει να άρχισε το 550 π.Χ., και επομένως θα είχε ολοκληρωθεί πριν από την εποχή διακυβέρνησης του τυράννου Πολυκράτη. Το όρυγμα χρησιμοποιήθηκε ως καταφύγιο των Σαμιωτών, όταν οι περσικές και αραβικές επιδρομές, το 627 και το 666 μ.Χ. αντίστοιχα, ανάγκασαν τους κατοίκους της πόλης να απομακρυνθούν από τις παράλιες περιοχές όσο κρατούσαν οι επιθέσεις. 

Από την εποχή αυτή προέρχονται πήλινοι χρηστικοί αμφορείς και λύχνοι, καθώς και νομίσματα που βρέθηκαν κατά την ανασκαφή στο εσωτερικό του μνημείου

ΠΗΓΗ

ΠΗΓΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΡΤΗΣΗ:
http://www.tap.gr/tapadb/components
http://pyli-apokalypseis.com/