Για εμένα αποτελεί ΤΟ ΜΥΣΤΙΚΟ ΤΩΝ ΑΙΩΝΩΝ.
Μην ξεχνάμε πως η μέση πυκνότητα της γης είναι μικρότερη από τα υλικά που συγκροτούν τον πυρήνα της. Οπότε το συμπέρασμα είναι αυτονόητο.
Επίσης να μην μπερδεύουμε την «κούφια γη» με τα 3 βασικά συστήματα υπογείων στοών και τεράστιων σπηλαίων (εσωτερικοί ήπειροι) της “Ασυνέχειας Mohorovičić”
666 ΚΟΙΛΗ ΓΗ , 888 ΚΑΙ ΤΙ ΕΣΤΙ ΛΑΒΥΡΙΝΘΟΣ, 999 ΚΑΙ ΤΙ ΕΣΤΙ ΨΥΧΗ
“Εις το εσωτερικό της Κούφιας Γης, όπου κατοικείται το 1/4 της εσωτερικής επιφάνειας, αποτελείται εξ υδάτων, και τα 3/4 εκ γης, στέκουν θεόρατες θαυμαστές πολιτείες μεγάλης ομορφιάς και λειτουργικότητας Αρχαιοελληνικής αρχιτεκτονικής. Η απόσταση μεταξύ των 2 εσωτερικόν επιφανειών είναι 616 μίλια λιγότερη από την αναγνωρισμένη διάμετρο της Γης.
666 ΚΟΙΛΗ ΓΗ , 888 ΚΑΙ ΤΙ ΕΣΤΙ ΛΑΒΥΡΙΝΘΟΣ, 999 ΚΑΙ ΤΙ ΕΣΤΙ ΨΥΧΗ
“Εις το εσωτερικό της Κούφιας Γης, όπου κατοικείται το 1/4 της εσωτερικής επιφάνειας, αποτελείται εξ υδάτων, και τα 3/4 εκ γης, στέκουν θεόρατες θαυμαστές πολιτείες μεγάλης ομορφιάς και λειτουργικότητας Αρχαιοελληνικής αρχιτεκτονικής. Η απόσταση μεταξύ των 2 εσωτερικόν επιφανειών είναι 616 μίλια λιγότερη από την αναγνωρισμένη διάμετρο της Γης.
Εις το κέντρο ευρίσκεται ο θρόνος της ΠΕΤΡΑΣ του Ηλεκτρικού θεού, μια κυκλική σφαίρα θερμής ροζ φλόγας που φωτίζει θαμπά, όχι λαμπερή άλλα περιβάλλεται από μια Μηδέν Άργη, απαλή ομφή που εκβάλει αναθυμιάσεις, εγκυμονούσες εις το εσωτερικό της, εκπέμπουσες ευχάριστη ψυχική θέρμη.
Αν η Γη ήταν συμπαγής μάζα και όχι Κούφια, η ταχύτητα της περιστροφής της γύρω από τον άξονα της θα την έσπαγε σε χιλιάδες κομμάτια.
Αν η Γη ήταν συμπαγής μάζα και όχι Κούφια, η ταχύτητα της περιστροφής της γύρω από τον άξονα της θα την έσπαγε σε χιλιάδες κομμάτια.
Αι είσοδοι εις τα Άδυτα ιερά, συμπεριλαμβανόμενων του Βορείου και Νοτίου πόλου, ευρίσκονται εις τους λεγόμενους ιερούς χώρους της επιφάνειας, εις τα ενδιαιτήματα και Ναούς των θρησκευτικών θεοτήτων.
Ο πλανήτης της Γης είναι Κούφιος και κατοικείται εις το εσωτερικόν του. Αυτό είναι το ΜΥΣΤΙΚΟ ΤΩΝ ΑΙΩΝΩΝ.”
Οι τίτλοι 666,888 και 999 είναι βιβλία του Δημ. Κούγκουλου και η περιγραφή που παρατέθηκε δική του.
 |
| Το όνομα της Βράχας οφείλετε στον απέναντι – βόρεια – του χωριού, μεγαλόπρεπου και θεόρατο βράχο Τσιούκα. Δεν έχει καμιά σχέση με την Παλιοβράχα της Φθιώτιδας, ούτε υπάρχει στην Ελλάδα συνώνυμο χωριό. Ο κάτοικος λέγεται «βραχινός –ή, -ό ή –άκι», σπάνια «βραχιώτης» ή «βράχας». Οι σχολαστικοί του 18αι. και 19αι. τον έλεγαν «βραχαίος». Σαν επώνυμο το «Βράχας» συναντιέται από πολύ παλιά χρόνια στη Χίο, Ζάκυνθο, Μεσσηνία, Κύπρο κ.α. Φαίνεται, ότι οι «Βράχας» αυτοί δεν έχουν καμία σχέση με την Βράχα τον Αγράφων. |
Έξω από το χωριό υπάρχει ένας εγκαταλελειμμένος ναός της Μεταμόρφωσης του Σωτήρα, που χρονολογείται από το 1700, αν και έχει κτιστεί πάνω από αρχαιότερο χριστιανικό ναό, και εκείνος με τη σειρά του πάνω από αρχαίο ναό του θεού Διονύσου.
Οι πληροφορίες μας έλεγαν ότι υπάρχουν στοές κάτω από το ναό, εκεί στην εξοχή που οδηγούσαν βαθιά κάτω από το βουνό και ποιος ξέρει που αλλού.
Μιλήσαμε με τον ηλικιωμένο και συμπαθέστατο πρόεδρο της κοινότητας και μας είπε επί λέξει χαρακτηριστικά : «Εκεί μέσα παίρνεις τη κατηφοριά και βγαίνεις στους Βρίλληδες!…».
Μείναμε κατάπληκτοι.
Πως είναι δυνατόν αυτός ο άνθρωπος σ’ εκείνο το απομονωμένο χωριό να ήξερε για τους Βριλ;
Διαπίστωσα ότι αυτός ο ευγενικός κύριος, παρ’ όλη την απλότητά του ήταν ενημερωμένος για πολλά περίεργα θέματα.
Όταν μας οδήγησε στον εγκαταλειμμένο ναό πάνω στο βουνό, έμεινα έκπληκτος από τις εντυπωσιακές τοιχογραφίες που υπήρχαν στη πρόσοψη του.
Μπροστά μου είχα έναν ολόκληρο κωδικοποιημένο χάρτη για τόπους που δεν βρίσκονταν πουθενά στην επιφάνεια.
Υπήρχε μία τεράστια αναπαράσταση του υπόγειου ποταμού «Πυριφλεγέθωνα», που ο Δημήτρης μου εξήγησε πως υπονοούσε τα «φωτισμένα τούνελ».
Υπήρχε μία τεράστια αναπαράσταση του υπόγειου ποταμού «Πυριφλεγέθωνα», που ο Δημήτρης μου εξήγησε πως υπονοούσε τα «φωτισμένα τούνελ».
Και δεν μπορούσα έτσι αβίαστα να διαφωνήσω, γιατί ήταν σχεδόν ολοφάνερο. Άνθρωποι έμπαιναν μέσα στο Πυριφλεγέθωνα και παρουσιαζόταν η διαδρομή τους και οι αλλαγές που γίνονταν στα πρόσωπά τους κατά τη πορεία.
Ολόγυρα υπήρχαν άγγελοι με φτερά και σπαθιά, που έδειχναν τον δρόμο σαν οδηγοί, περιτριγυρισμένοι από παράξενα σύμβολα και σφαίρες.
Στις παραστάσεις υπήρχαν ομάδες ανθρώπων με φωτοστέφανα που έβγαιναν μέσα από προστατευμένες τρύπες στο έδαφος, καθώς και κατοικημένες περιοχές στο υπέδαφος και άλλα πολλά και παράξενα.
Στις παραστάσεις υπήρχαν ομάδες ανθρώπων με φωτοστέφανα που έβγαιναν μέσα από προστατευμένες τρύπες στο έδαφος, καθώς και κατοικημένες περιοχές στο υπέδαφος και άλλα πολλά και παράξενα.
Βέβαια άλλοι θα έβλεπαν εδώ μία αναπαράσταση της κόλασης…
Ο Δημήτρης Κούγκουλος μου εξήγησε ότι αν μπορούσαμε να σπάσουμε τον κώδικα των παραστάσεων της πρόσοψης θα είχαμε έναν κανονικότατο χάρτη ενός μέρους της Κούφιας Γης κάτω από την Ελλάδα.
Ο Δημήτρης Κούγκουλος μου εξήγησε ότι αν μπορούσαμε να σπάσουμε τον κώδικα των παραστάσεων της πρόσοψης θα είχαμε έναν κανονικότατο χάρτη ενός μέρους της Κούφιας Γης κάτω από την Ελλάδα.
Σύμφωνα με τον φίλο μου, όλος ο ναός (που ήταν γεμάτος από πρωτόγνωρες για μένα τοιχογραφίες) δεν ήταν παρά ένας κωδικοποιημένος χάρτης και οι στοές που έκρυβε από κάτω του, σχετίζονταν φυσικά με όλα αυτά. Δυστυχώς οι τοιχογραφίες της πρόσοψης ήταν τόσο κατεστραμμένες, που δυσκόλεψε ακόμα περισσότερο το έργο της μελέτης και της κατανόησής τους.
Πάρα πολλά χρόνια, οι επισκέπτες χάραζαν τα ονόματά τους πάνω στις εικόνες, με αποτέλεσμα να καταστρέφονται οι παραστάσεις που είναι αρκετά δυσδιάκριτες σε πολλά σημεία.
Εκεί έμαθα μία απίστευτη ιστορία, που παίρνει εδώ τη μορφή καταγγελίας. Πριν από αρκετά χρόνια, εμφανίστηκαν στη περιοχή ο γνωστός ζωγράφος Τσαρούχης, ο γνωστός μόδιστρος Μπίλυ Μπο, ένας ανώνυμος καθηγητής και δύο Αλβανοί που παρουσιάστηκαν ως αρχαιολόγοι.
Έδειξαν στον πρόεδρο ένα χαρτί από το Υπουργείο Πολιτισμού και είπαν ότι ήρθαν για να συντηρήσουν τις αγιογραφίες.
Έδειξαν στον πρόεδρο ένα χαρτί από το Υπουργείο Πολιτισμού και είπαν ότι ήρθαν για να συντηρήσουν τις αγιογραφίες.
Απομονώθηκαν για πολλές μέρες στο ναό κάνοντας μελέτες.
Μια μέρα ο πρόεδρος πήγε για να δει τι κάνουν επιτέλους εκεί μέσα αυτοί οι άνθρωποι, γνωρίζοντας και τα μυστικά που υπήρχαν εκεί.
Μπαίνοντας μέσα στο ναό δεν είδε κανένα.
Σε λίγο άκουσε φωνές και διαπίστωσε ότι είχαν ανακαλύψει το άνοιγμα προς τις στοές και ότι είχαν εισχωρήσει κάτω από το έδαφος.
Καθώς μπήκε στις γαλαρίες, ξαφνικά εμφανίστηκαν και τον σταμάτησαν, λέγοντάς του ότι αυτοί ήταν πια υπεύθυνοι του μέρους και η παρουσία του εκεί ήταν απαγορευμένη.
Καθώς μπήκε στις γαλαρίες, ξαφνικά εμφανίστηκαν και τον σταμάτησαν, λέγοντάς του ότι αυτοί ήταν πια υπεύθυνοι του μέρους και η παρουσία του εκεί ήταν απαγορευμένη.
Έτσι αναγκάστηκε να φύγει.
Αργότερα εμφανίστηκαν κάτι φορτηγά.
Σ’ αυτά φορτώθηκαν κιβώτια που έβγαλε από εκεί μέσα η «ομάδα συντήρησης», που κανείς δεν έμαθε το περιεχόμενό τους, ούτε ξανακούστηκε τίποτα γι’ αυτά. Έπειτα έφεραν πάρα πολλά κιλά τσιμέντου και τα έριξαν μέσα στο ιερό της εκκλησίας, πίσω από την αγία τράπεζα, όπου υπήρχε η καταπακτή που οδηγούσε στις στοές.
Έτσι παραμένει μέχρι και σήμερα σφραγισμένο το άνοιγμα και μάλιστα υπάρχει ακόμη μπροστά στο ναό το βουναλάκι που έκαναν φτιάχνοντας το τσιμέντο που χρησιμοποίησαν.
Έτσι παραμένει μέχρι και σήμερα σφραγισμένο το άνοιγμα και μάλιστα υπάρχει ακόμη μπροστά στο ναό το βουναλάκι που έκαναν φτιάχνοντας το τσιμέντο που χρησιμοποίησαν.
Η μόνη ορατή πρόσβαση που υπάρχει πια, είναι κάτω από ένα μεγάλο πλακάκι στο δάπεδο στη μέση του ναού, με παράξενα σύμβολα που είναι καλά σφραγισμένο.
Οι άνθρωποι αυτοί, φεύγοντας από κει, όχι μόνο δεν έκαναν συντήρηση, αλλά κατέστρεψαν και κάποιες τοιχογραφίες ασπρίζοντας τες…
(c) ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΓΙΑΝΝΟΥΛΑΚΗΣ
Οι άνθρωποι αυτοί, φεύγοντας από κει, όχι μόνο δεν έκαναν συντήρηση, αλλά κατέστρεψαν και κάποιες τοιχογραφίες ασπρίζοντας τες…
(c) ΠΑΝΤΕΛΗΣ ΓΙΑΝΝΟΥΛΑΚΗΣ
Ο Δημήτρης Κουγκουλος ένας Έλληνας ερευνητής και εκπληκτικός γνώστης του Πυθαγορείου συστήματος παρουσίασε στο μια σειρά από Νανικά Αλφάβητα. Ένα από αυτά πρόκειται για το αλφάβητο του Δίπυλου των Αθηνών. Κάποιο άλλο σχετιζόταν με το Ατλάντειο αλφάβητο. Ο ίδιος υποστηρίζει ότι η Γραμμική Α και Β ΕΙΝΑΙ επίσης Νανικα Αλφάβητα. Τα Νανικα όπως υποστηρίζει έχουν τη βάση τους στην Ελληνική Γλώσσα.
Μάλιστα αναφέρει με παραδείγματα κάποιες Αγγλικές λέξεις και την ρίζα της κάθε μιας δείχνοντας έτσι ότι τα Αγγλικά προέρχονται από την Ελληνική Γλώσσα. Να και ορισμένα παραδείγματα παρακάτω:
Η λέξη Secret προέρχεται από την λέξη Tετρακτύς.
Το Αγγλικό Enjoy είναι το Ελληνικό εν ζωή.
Το Years είναι το γήρας.
Το κακό και δυσοίωνο άστρο
ο Δις-Αστήρ ειναι Disaster.
To Έαρ (Άνοιξη) έγινε Ear (αυτί).
ΤΟ ΕΙΔΑΜΕ ΕΔΩ
ΚΑΤΣΑΝΤΩΝΗΣ:
Στη Βράχα χαμηλότερα από το Μοναστήρι δυτικά από το χωράφι Ψηλίνα και δίπλα από το νεραύλακο «Κεραμίδι» σώζεται χτιστή βρύση- κούπα με την ονομασία «Βρύση του Κατσαντώνη». Λέγεται, ότι την έχτισε με έξοδα του. Το Μοναστήρι της Βράχας το είχε σαν λημέρι, καταφύγιο, στρατόπεδο, εφοδιασμό. Επίσης 1,5-2χμ. ΝΑ Βράχας, στον ημιονικό προς Φουρνά ανάμεσα στη Βρύση του Καλογιάννη και στα Καρβελαίακα εξοχόσπιτα στα Στάντια, υπήρχε βρύση με την ονομασία «Βρύση του Κατσαντώνη». Τώρα έχει χαθεί, βούλιαξε.
Στο λαγκάδι «Ζαγρέλη Ρέμα», όριο Βράχας και Δομιανών, λίγο ψηλότερα από τον Μέγδοβα π. ,υπάρχει μεγάλη σπηλιά που λέγεται «Σπηλιά του Κατσαντώνη». Ίσως να την χρησιμοποίησε κάποτε σαν κρυψώνα και καταφύγιο.
ΘΑΝΑΤΙΚΟ:
Κάποιο «θανατικό» έπεσε στο χωριό, ίσως βλογιά.
ΘΑΝΑΤΙΚΟ:
Κάποιο «θανατικό» έπεσε στο χωριό, ίσως βλογιά.
Η προυχουντική οικογένεια της Βράχας, οι Τσοόπολοι ή Ντζόγιαδες, στενοί συγγενείς των Μερεντίτηδων ή Κονταίων, ξεκληρίστηκε.
Σώθηκαν μονάχα δυο γυναίκες, η Αγόρω και η Ντζογιαμήτραινα.
Για άλλες οικογένειες, που να τις χτύπησε το «θανατικό», δεν υπάρχουν πληροφορίες.
ΜΑΧΗ ΣΤΑ ΚΟΥΚΙΑ ΒΡΑΧΑΣ ΚΑΙ Ο ΚΑΡΑΪΣΚΑΚΗΣ:
Στις 15/5 Μαΐου 1824 ξεγλιστρώντας από τους αντιπάλους του ο Καραϊσκάκης έφτασε στην ξακουστή «Ιεράν Μονήν της Βράχας των Αγράφων» με πολύ λίγους συντρόφους και οχυρώθηκε άρρωστος μέσα στο Μοναστήρι.
Το πρωτοπαλλήκαρο του ο Ζαραλής με την υπόλοιπη δύναμη οχυρώθηκε στα υψώματα Κουκιά της Βράχας και περίμενε τους διώχτες.
Την Κυριακή 16/5 1824, έγινε πολύωρη, σκληρή και αιματηρή συμπλοκή, στην οποία σκοτώθηκε ο Ζαραλής. Το τμήμα του Καραϊσκάκη αναγκάστηκε για να μην κυκλωθεί, να υποχωρήσει στο Μοναστήρι πολεμώντας, παίρνοντας και τους νεκρούς του. Την νύχτα ο άρρωστος Καραϊσκάκης με περίτεχνο στρατήγημα-έφοδο έσπασε τον κλοιό αιφνιδίασε τους εχθρούς του και διέφυγε.
Στις μάχες αυτές σκοτώθηκαν ελάχιστοι του Καραϊσκάκη και από τα τμήματα Ράγκου-Σούλτζε κ.λ.π. σκοτώθηκαν γύρω στους 40 και θάφτηκαν στο Βλαχοκούρι ανατολικά του Μοναστηριού.
Από τότε ο ακρινός λόφος στα Κουκιά πήρε το τοπωνύμιο «Τούρκος», «στον Τούρκο». Οι καλόγεροι έθαψαν τους νεκρούς Καραϊσκακαίους στο κοιμητήρι του Μοναστηριού.
ΜΑΧΗ ΣΤΑ ΚΟΥΚΙΑ ΒΡΑΧΑΣ ΚΑΙ Ο ΚΑΡΑΪΣΚΑΚΗΣ:
Στις 15/5 Μαΐου 1824 ξεγλιστρώντας από τους αντιπάλους του ο Καραϊσκάκης έφτασε στην ξακουστή «Ιεράν Μονήν της Βράχας των Αγράφων» με πολύ λίγους συντρόφους και οχυρώθηκε άρρωστος μέσα στο Μοναστήρι.
Το πρωτοπαλλήκαρο του ο Ζαραλής με την υπόλοιπη δύναμη οχυρώθηκε στα υψώματα Κουκιά της Βράχας και περίμενε τους διώχτες.
Την Κυριακή 16/5 1824, έγινε πολύωρη, σκληρή και αιματηρή συμπλοκή, στην οποία σκοτώθηκε ο Ζαραλής. Το τμήμα του Καραϊσκάκη αναγκάστηκε για να μην κυκλωθεί, να υποχωρήσει στο Μοναστήρι πολεμώντας, παίρνοντας και τους νεκρούς του. Την νύχτα ο άρρωστος Καραϊσκάκης με περίτεχνο στρατήγημα-έφοδο έσπασε τον κλοιό αιφνιδίασε τους εχθρούς του και διέφυγε.
Στις μάχες αυτές σκοτώθηκαν ελάχιστοι του Καραϊσκάκη και από τα τμήματα Ράγκου-Σούλτζε κ.λ.π. σκοτώθηκαν γύρω στους 40 και θάφτηκαν στο Βλαχοκούρι ανατολικά του Μοναστηριού.
Από τότε ο ακρινός λόφος στα Κουκιά πήρε το τοπωνύμιο «Τούρκος», «στον Τούρκο». Οι καλόγεροι έθαψαν τους νεκρούς Καραϊσκακαίους στο κοιμητήρι του Μοναστηριού.
Επίσης λένε ότι οι καλόγεροι του Μοναστηριού της Βράχας πήραν εντολή από τον Καραϊσκάκη κι έθαψαν κρυφά τη σορό του Ζαραλή στη θέση Βοντίτσα 1,5χμ. δυτικά της Μονής. Φοβόταν σκύλευση. Από τότε αρχίζει η μεγάλη και ηρωική δράση του Καραϊσκάκη.
Πέθανε και μάλιστα λένε ότι δολοφονήθηκε στις 23 Απριλίου 1827. Πληγώθηκε βαριά στις 22/4/1827, άρρωστος με πυρετό, προσπαθώντας να εμψυχώσει και να συγκροτήσει μαχητές που πανικοβλήθηκαν σε αψιμαχία, την οποία προκάλεσαν από κεφαλιού τους στο Φάληρο.
ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ:
Στην Επανάσταση οι Τούρκοι έκαψαν το χωριό, άγνωστο όμως ποια χρονιά, ίσως το 1827 που έκαψαν και τη Φουρνά. Μονάχα ένα σπίτι άφησαν, το Ξεβρακαταίικο, στην κορυφή του Μεγ. Μαχαλά και αυτό γιατί βρισκόταν εκεί μέσα μια Τουρκάλα λεχούσα.
Μια άλλη ιστορία λέει ότι οι κάτοικοι είχαν φύγει στα κρησφύγετά τους, παίρνοντας τα απαραίτητα την «τραγαζίκα με τ’ αλεύρι», την εικόνα τ’ Αϊ- Νικόλα, τα κειμήλια της εκκλησίας και μερικά εκκλησιαστικά βιβλία.
ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΙΣΤΟΡΙΕΣ:
Στην Επανάσταση οι Τούρκοι έκαψαν το χωριό, άγνωστο όμως ποια χρονιά, ίσως το 1827 που έκαψαν και τη Φουρνά. Μονάχα ένα σπίτι άφησαν, το Ξεβρακαταίικο, στην κορυφή του Μεγ. Μαχαλά και αυτό γιατί βρισκόταν εκεί μέσα μια Τουρκάλα λεχούσα.
Μια άλλη ιστορία λέει ότι οι κάτοικοι είχαν φύγει στα κρησφύγετά τους, παίρνοντας τα απαραίτητα την «τραγαζίκα με τ’ αλεύρι», την εικόνα τ’ Αϊ- Νικόλα, τα κειμήλια της εκκλησίας και μερικά εκκλησιαστικά βιβλία.
Την καμπανούλα του Αϊ- Νικόλα την πέταξαν σ’ ένα χαντάκι με βάτα και την βρήκαν τυχαία ύστερα από 3 χρόνια.
Την εικόνα και τα βιβλία τα έκρυψαν στον Τζιβίλιανο και από τότε αυτή η κρυψώνα ονομάστηκε «στα Παλιοχάρτια».
Το χωριό ξαναχτίστηκε φτωχικά και πρόχειρα.
Πρώτα έχτισαν τις αχυρώνες που τις χρησιμοποίησαν αρχικά και για σπίτια.
Το μαρτυρούν και τα τζάκια που σώζονται σε μερικές.
Άλλη ιστορία λέει πως όταν οι Τούρκοι τους είχαν πάρει στο φαλάγγι οι κάτοικοι έτρεχαν να κρυφτούν στις σπηλιές.
Άλλη ιστορία λέει πως όταν οι Τούρκοι τους είχαν πάρει στο φαλάγγι οι κάτοικοι έτρεχαν να κρυφτούν στις σπηλιές.
Ένα μωρό έκλαιγε δυνατά και η μάνα του για να μην τους προδώσει αναγκάστηκε να το πετάξει σε μια χαράδρα.
Μετά από δυο μέρες το μωρό βρέθηκε ζωντανό κουρνιασμένο σε μια τούφα…πουρνάρας.
ΠΑΝΗΓΥΡΙ ΣΤΑ ΚΟΚΚΑΛΑ (σκοτωμός):
Τα Κόκκαλα είναι μια μεγάλη βουνοκορφή.
ΠΑΝΗΓΥΡΙ ΣΤΑ ΚΟΚΚΑΛΑ (σκοτωμός):
Τα Κόκκαλα είναι μια μεγάλη βουνοκορφή.
Τα χρόνια γινόταν εκεί μεγάλο πανηγύρι και παζάρι.
Στο χορό κάποιας γυναίκας της λύθηκε η καλτσοδέτα. Ένας από άλλο χωριό πάτησε την καλτσοδέτα εξεπίτηδες και με υπονοούμενα.
Στο χορό κάποιας γυναίκας της λύθηκε η καλτσοδέτα. Ένας από άλλο χωριό πάτησε την καλτσοδέτα εξεπίτηδες και με υπονοούμενα.
Έγινε μεγάλη παρεξήγηση.
Οι πανηγυριώτες χωριστήκαν σε δυο παρατάξεις και αλληλοσκοτώθηκαν όλοι. Από τότε τα κεφάλια και τα κόκαλά τους έγιναν πέτρες.
Το έδαφος εκεί είναι φτενό, άκαρπο, με λιγοστό χόρτο και με πολλές διάσπαρτες γκριζόπετρες και σταχτόπετρες που μοιάζουν σαν ανθρώπινα κρανία.
ΤΡΥΠΑ ΤΟΥ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΟΥ:
Στο Μοναστήρι είχαν τρύπα, σήραγγα, τούνελ που άρχιζε από το υπόγειο του ηγουμενείου και έβγαινε στο Ποτάμι, στο Τριάφτι.
ΤΡΥΠΑ ΤΟΥ ΜΟΝΑΣΤΗΡΙΟΥ:
Στο Μοναστήρι είχαν τρύπα, σήραγγα, τούνελ που άρχιζε από το υπόγειο του ηγουμενείου και έβγαινε στο Ποτάμι, στο Τριάφτι.
Ήταν απλή, τυφλή και αδιέξοδη αποθήκη-ψυγείο στο υπόγειο του ηγουμενείου, στην οποία κατέβαιναν από κρυφή γκλαβανή. Υπήρχε μικρή σε μήκος μυστική σήραγγα διαφυγής που έβγαζε από το κρυφό υπόγειο του υπογουμενείου (ΝΑ) στο συνεχόμενο κήπο-αμπέλι (Α).
Αυτή ίσως να χρησιμοποίησε για διαφυγή του και ο Καραϊσκάκης, όταν ήταν κυκλωμένος από τους εχθρούς του στις 16/17 Μαΐου 1824.
ΧΩΜΕΝΟΙ ΘΗΣΑΥΡΟΙ:
Είναι θησαυροί του Μοναστηριού, των κλεφτών και αρματωλών, ληστών, δερβεναγάδων, προυχόντων κ.α.
Είναι χωμένοι σε σημαδιακούς τόπους: βράχους, κοτρόνες, βρύσες, τρίστρατα, δέντρα, κορφές, γιοφύρια, τάφους κ.α. Ακούσαμε απ’ τους παλιούς, ότι υπάρχουν στα Κουκιά, στο Καστράκι, στο Καστρί, στον Αϊ-Γιώργη, στο Σπανό, στην Κοτρόνα, στην κορφή στου Λελούδη, στην κορφή στον Τσιβίλιανο, στο Παλιοκλήσι, στο Κύφ’, στη Μπέσια κι αλλού.
ΧΩΜΕΝΟΙ ΘΗΣΑΥΡΟΙ:
Είναι θησαυροί του Μοναστηριού, των κλεφτών και αρματωλών, ληστών, δερβεναγάδων, προυχόντων κ.α.
Είναι χωμένοι σε σημαδιακούς τόπους: βράχους, κοτρόνες, βρύσες, τρίστρατα, δέντρα, κορφές, γιοφύρια, τάφους κ.α. Ακούσαμε απ’ τους παλιούς, ότι υπάρχουν στα Κουκιά, στο Καστράκι, στο Καστρί, στον Αϊ-Γιώργη, στο Σπανό, στην Κοτρόνα, στην κορφή στου Λελούδη, στην κορφή στον Τσιβίλιανο, στο Παλιοκλήσι, στο Κύφ’, στη Μπέσια κι αλλού.
Κάποιοι στάθηκαν τυχεροί βρίσκοντας κάποιους από αυτούς «άνοιξε ο ουρανός». Λένε πως ακόμα βρίσκονται και πολλοί στις εκκλησίες Νεράιδας, Μπέσιας, Μοναστήρι της Βράχας, της Παναγίας της Δομιανίτισσας, του Αϊ-Λιά, της Αγίας Τριάδας και του μοναστηριού της Δάφνης.
Στη βόρεια και απότομη πλευρά του βράχου Καστρί και σε ύψος έως 80 μ. χαμηλότερα από την κορυφή του υπάρχει μεγάλη σπηλιά. Πριν τα 1900 μεγάλος, πλούσιος, πολύχρονος, πολύκλωνος, πολύκλαδος και πολύφυλλος κισσός σκέπαζε τη βορινή πλευρά του βράχου κι έκρυβε τη σπηλιά.
Στη βόρεια και απότομη πλευρά του βράχου Καστρί και σε ύψος έως 80 μ. χαμηλότερα από την κορυφή του υπάρχει μεγάλη σπηλιά. Πριν τα 1900 μεγάλος, πλούσιος, πολύχρονος, πολύκλωνος, πολύκλαδος και πολύφυλλος κισσός σκέπαζε τη βορινή πλευρά του βράχου κι έκρυβε τη σπηλιά.
Εκεί στη σπηλιά ανέβηκαν τυχαία και με «αλπινικό σχοινί» τον τότε θαλερό κισσό, περίπου γύρω στα 1880/85, οι μακαρίτηδες Βραχηνοί Μπλανοθανάσης και Μιρόγιαννος.
Μέσα στη σπηλιά αντίκρισαν σωριασμένα διάφορα σκεύη και αντικείμενα, βιβλία και άλλα.
Μερικά τα πέταξαν κάτω στο βάραθρο, φοβήθηκαν όμως και κατέβηκαν.
Σε λίγα χρόνια ο κισσός ξεράθηκε και δεν ξαναεπιχείρησε κανείς ν’ ανέβει, να βρει και να εξερευνήσει τη σπηλιά. Επίσης στη δυτική πλευρά του βράχου Καστρί υπάρχει και άλλη μία, αλλά μικρότερη σπηλιά, όχι τόσο δυσπρόσιτη που λέγεται «του Τσιαπάρα ο οντάς».
ΝΕΡΑΙΔΕΣ Ή ΛΕΛΕΣ:
Είναι πανώριες νέες γυναίκες ντυμένες στα ολομέταξα, που τριγυρνάνε νύχτα και μέρα, ιδιαίτερα τα μεσημέρια, σε βουνά και κάμπους και χορεύουν στα ισιώματα με τραγούδια, νταούλια και βιολιά.
ΝΕΡΑΙΔΕΣ Ή ΛΕΛΕΣ:
Είναι πανώριες νέες γυναίκες ντυμένες στα ολομέταξα, που τριγυρνάνε νύχτα και μέρα, ιδιαίτερα τα μεσημέρια, σε βουνά και κάμπους και χορεύουν στα ισιώματα με τραγούδια, νταούλια και βιολιά.
Δεν σου κάνουν κακό, άλλα μπορεί να σου πάρουν τη φωνή αν τις συναπαντήσεις και μιλήσεις, αν βγάλεις φωνή. Υπάρχουν! Τις είδε και τις άκουσε ο παππούς μου και πολλοί άλλοι του χωριού.
Στη θέση “Νεραϊδοχορός” στήνουν χορό συχνά κάθε καλοκαίρι. Ο γύρος του χορού τους φαίνεται σ’ ένα αλώνι τόπο, όπου το χορτάρι ξηραίνεται από τα πατήματα τους.
Εκεί βρίσκονται και χωμάτινα σφοντύλια από τα αδράχτια τους.
Άμα τις συναντήσεις, μπαίνε στο χορό τους χωρίς να μιλάς, γιατί θα προσπαθήσουν με τα παιγνίδια τους να σου βγάλουν μιλιά. Άρπαξε το μαγνάδι όποιας θα σου αρέσει και φύγε.
Η νεράιδα θα’ ρθει κοντά σου παρακαλώντας να της επιστρέψεις το τούλι(φερετζέ).
Μη μιλήσεις, μην το δώσεις.
Τελικά η νεράιδα θα γίνει γυναίκα σου και δεν σου κάνει κακό, μη γελαστείς όμως και της δώσεις το μαγνάδι, γιατί θα φύγει έστω και αν σου γέννησε παιδιά. Για να’σαι σίγουρος κάψε το μαγνάδι.
Τότε και αυτή το παίρνει απόφαση και κοιτάζει το σπιτικό σου σαν τις άλλες γυναίκες.
Λέγανε στο χωριό παλιά τα εξής:
1. Το «τάδε» σόι είναι νεραϊδογέννητοι από κάποια προπρογιαγιά τους, γι’ αυτό είναι τόσο όμορφοι άντρες, γυναίκες.
2. Ο «τάδες» είναι μουγγός γιατί του πήραν τη φωνή οι νεράιδες.
3. Ο «δείνα» είναι λωλός, νεραϊδοπαρμένος, έχασε το μυαλό του και τα λογικά του, ερωτεύτηκε νεράιδα και άλλα πολλά.
ΠΑΝΤΖΕΧΡΙ:
ΠΑΝΤΖΕΧΡΙ:
Η γριά Μητσαναγνώσταινα που πέθανε στα 1925 και σε ηλικία πάνω από 100 χρόνων, καθώς και άλλοι γέροι και γριές, ξεμάτιαζαν, ξεβάσκαναν άρρωστα μικρά παιδιά, μωρά, μεγάλους, ζώα, με το παντζέχρι.
Από κάποιο κόκκαλο έξυνε λίγη σκόνη-τρίμματα και τα έριχνε σε ποτήρι με «αμίλητο νερό».
Ο άρρωστος έπινε από αυτό το μαντολοϊκι και θεραπευόταν.
ΜΠΑΡΤΟΝΕΡΙ:
Στις 24 Ιουνίου, στον Κλήδονα, ημέρα «τ’ Αϊ-Γιαννιού τ’ Ριγανά» πολλοί στομαχικοί και άλλοι παθήδες πήγαιναν πολύ πρωί στο Μπαρτονέρι (Αχλάδα), καθώς και μητέρες με τα παιδιά τους που είχαν σπυριά στο κεφάλι, στα πόδια κ.α. και περίμεναν.
ΜΠΑΡΤΟΝΕΡΙ:
Στις 24 Ιουνίου, στον Κλήδονα, ημέρα «τ’ Αϊ-Γιαννιού τ’ Ριγανά» πολλοί στομαχικοί και άλλοι παθήδες πήγαιναν πολύ πρωί στο Μπαρτονέρι (Αχλάδα), καθώς και μητέρες με τα παιδιά τους που είχαν σπυριά στο κεφάλι, στα πόδια κ.α. και περίμεναν.
Όταν στη θεία λειτουργία στο χωριό ο εφημέριος εκφωνούσε κατά την λειτουργία του μυστηρίου το «εξαιρέτως της Παναγίας, αχράν του…» ένας με κουμπούρα που ανάμενε έξω από την πόρτα της εκκλησιάς, έρριχνε στον αέρα 1,2 κουμπουριές.
Οι συγκεντρωμένοι στο Μπαρτονέρι μόλις άκουγαν τα «μπούου..μ» άρπαζαν με κούπες ή άλλα δοχεία νερό από ειδική γουρνίτσα της πηγής, έπιναν, έπλυναν πληγές, σπυριά, σημεία του κορμιού τους που πόναγαν κ.α.
Μετά από λίγο καιρό οι πληγές, τα σπυριά, οι πόνοι και τα άλγη ξεραινόντουσαν, γιατρευόντουσαν.
Ακόμα και σήμερα πολλοί Βραχηνοί πιστεύουν είτε από εμπειρία τους, είτε από μαρτυρίες των παππούδων τους ότι το νερό έχει πραγματικά θεραπευτικές ιδιότητες.
ΛΟΦΟΣ ΚΟΥΚΙΑ:
Στο λόφο Κουκιά διακρίνονται ίχνη κάστρου και οικισμού.
ΛΟΦΟΣ ΚΟΥΚΙΑ:
Στο λόφο Κουκιά διακρίνονται ίχνη κάστρου και οικισμού.
Τα περισσότερα οικήματα ήταν στη νότια πλευρά του λόφου, όπου τώρα είναι χωράφια, που αποδειγμένα καλλιεργούνται εδώ και τριακόσια χρόνια πλέον. Ευκολότερα αναβρίσκονται τα ίχνη στο δάσος που σκεπάζει τις πλαγιές του λόφου.
Στην ανατολική πλευρά του λόφου βρέθηκαν και βρίσκονται με την καλλιέργεια πολλά χάλκινα κοσμήματα, όπως δαχτυλίδια, ομοιώματα πουλιών, στολίδια γυναικών, πανοπλιών κ.α.
Μια σειρά από τα ευρήματα αυτά δόθηκαν στο Βυζαντινό Μουσείο Αθηνών, το οποίο τελικά δεν τα κράτησε, γιατί είχε πολλά τέτοια, αλλά μας τα χρονολόγησε, σαν εποχής του 15ου αιώνα μ.Χ.
Φαίνεται ότι η ζωή της σύγχρονης Βράχας ξεκινάει από τον οικισμό του λόφου Κουκιά. Από συμπολίτη φιλόλογο εκφράστηκε η γνώμη ότι στα Κουκιά ίσως να ήταν αρχαίο ιερό(βωμός).
ΠΑΝΟΠΛΙΑ
Στα νότια κράσπεδα του λόφου Κουκιά, στο Ξυλογέφυρο, τα 1951 με τη διάνοιξη του αμαξωτού βρέθηκε τάφος.
ΠΑΝΟΠΛΙΑ
Στα νότια κράσπεδα του λόφου Κουκιά, στο Ξυλογέφυρο, τα 1951 με τη διάνοιξη του αμαξωτού βρέθηκε τάφος.
Είχε μέσα υπολείμματα περικεφαλαίας, ξίφους και λίγα κόκκαλα.
Τα οστά μόλις ήρθαν σε επαφή με τον αέρα διαλύθηκαν.
Τα μεταλλικά αντικείμενα οι εργάτες τα πέταξαν.
ΕΙΔΩΛΙΟ ΦΙΔΙΟΥ:
Στο δάσος Βλαχοκούρι, απέναντι και δυτικά από τα Κουκιά, σώζονταν τάφοι και ίσως να σώζεται ακόμα κανένας. Ήταν διάσπαρτοι μέσα στο κουρί και σκεπάζονταν με πλάκες χωρίς επιγραφές.
ΕΙΔΩΛΙΟ ΦΙΔΙΟΥ:
Στο δάσος Βλαχοκούρι, απέναντι και δυτικά από τα Κουκιά, σώζονταν τάφοι και ίσως να σώζεται ακόμα κανένας. Ήταν διάσπαρτοι μέσα στο κουρί και σκεπάζονταν με πλάκες χωρίς επιγραφές.
Οι περισσότεροι, ίσως και όλοι, έχουν ανοιχτεί από χρόνια.
Το 1915 κάτοικος του χωριού, μέσα σε έναν από αυτούς τους τάφους, βρήκε χάλκινο ειδώλιο φιδιού.
Το αντάλλαξε στην Καρδίτσα με δυο φορτώματα καλαμπόκι.
Πρόκειται για τάφους πολεμιστών, που έπεσαν στη μάχη, μεταξύ Καραϊσκάκη και Τούρκων στη Βράχα (Κουκιά, Μοναστήρι), στις 16 Μαΐου 1824.
ΤΑΦΟΙ ΣΤΟ ΚΑΣΤΡΙ
«….Κι από το μέρος το δεξί αφήστε παραθύρι,
τα χελιδόνια να’ ρχονται, την άνοιξη να φέρνουν,
και τ’ αηδόνια τον καλό Μάη να μου μαθαίνουν».
Στο ισιωματάκι στην κορυφή στο Καστρί ανοίχτηκε πριν από χρόνια παλιός τάφος. Ήταν χτιστός εσωτερικά και σκεπασμένος με πλάκες και πάνω χώμα, όπως συνήθιζαν οι Έλληνες στα χρόνια της Τουρκοκρατίας και πριν. Μέσα στον τάφο βρέθηκαν λίγα κόκαλα και υπολείμματα σκουριασμένης, καταστραμμένης σιδερένιας πόρπης. Άλλοι τάφοι βρέθηκαν και ανοίχτηκαν, ύστερα από ονείρατα για θαμμένους θησαυρούς, στο χωράφι, στα νότια πόδια του βράχου. « Άνθρακες ο Θησαυρός»….όπως διαδόθηκε το 1925. Μέσα στους τάφους βρέθηκαν μονάχα κόκκαλα.
ΤΑΦΟΙ ΣΤΟ ΚΑΣΤΡΙ
«….Κι από το μέρος το δεξί αφήστε παραθύρι,
τα χελιδόνια να’ ρχονται, την άνοιξη να φέρνουν,
και τ’ αηδόνια τον καλό Μάη να μου μαθαίνουν».
Στο ισιωματάκι στην κορυφή στο Καστρί ανοίχτηκε πριν από χρόνια παλιός τάφος. Ήταν χτιστός εσωτερικά και σκεπασμένος με πλάκες και πάνω χώμα, όπως συνήθιζαν οι Έλληνες στα χρόνια της Τουρκοκρατίας και πριν. Μέσα στον τάφο βρέθηκαν λίγα κόκαλα και υπολείμματα σκουριασμένης, καταστραμμένης σιδερένιας πόρπης. Άλλοι τάφοι βρέθηκαν και ανοίχτηκαν, ύστερα από ονείρατα για θαμμένους θησαυρούς, στο χωράφι, στα νότια πόδια του βράχου. « Άνθρακες ο Θησαυρός»….όπως διαδόθηκε το 1925. Μέσα στους τάφους βρέθηκαν μονάχα κόκκαλα.
Σύμφωνα με την παράδοση, πρόκειται για τάφους κλεφταρματολών.
Εδώ πολέμησε ομάδα αρματολού των Αγράφων Χορμόβα ή μικρού Χορμόπουλου το 1685-1694. στην κορυφή στο Καστρί θα ήταν τάφος πρωτοπαλλήκαρου (Λίσκου).
ΑΪ- ΒΛΑΣΗΣ:
Ο Αϊ- Βλάσης είναι από τις γραφικότερες τοποθεσίες τις Βράχας.
ΑΪ- ΒΛΑΣΗΣ:
Ο Αϊ- Βλάσης είναι από τις γραφικότερες τοποθεσίες τις Βράχας.
Στη μέση και στην κορυφή από τα άλλοτε αμπέλια, δίπλα στον γκαλντεριμωμένο δρόμο και κοντά στο γαργαρόνερο Κάλανο, ένας μικρός λόφος-ανέρεισμα σκεπασμένος με 15 κορακοζώητες βαλανιδιές, γέρικες αλλά θαλερές φωτογραφίζουν τον όμορφο Αϊ- Βλάση.
Εδώ λέγεται ότι ήταν ένα από τα πρώτα κοιμητήρια της Βράχας με εξωκλήσι τον Αϊ-Βλάση.
Σήμερα δεν σώζεται τίποτα.
Λένε πως πριν 40 χρόνια κάποιο νεροφάγωμα αποκάλυψε μερικά ανθρώπινα οστά.
ΤΑΦΟΙ ΜΕΣΑ ΣΤΟ ΧΩΡΙΟ
ΑΪ- ΔΗΜΗΤΡΗΣ
Στην πλατεία του Αϊ-Δημήτρη βρέθηκαν τυχαία το 1930 δυο-τρεις τάφοι πρόχειρης και βιαστικής ταφής. Βόρεια και λίγο χαμηλότερα από τον περίβολο της πλατείας βρέθηκε το 1960 ομαδικός τάφος.
ΤΑΦΟΙ ΜΕΣΑ ΣΤΟ ΧΩΡΙΟ
ΑΪ- ΔΗΜΗΤΡΗΣ
Στην πλατεία του Αϊ-Δημήτρη βρέθηκαν τυχαία το 1930 δυο-τρεις τάφοι πρόχειρης και βιαστικής ταφής. Βόρεια και λίγο χαμηλότερα από τον περίβολο της πλατείας βρέθηκε το 1960 ομαδικός τάφος.
Δεν ήταν από τις συνηθισμένες χαβούζες των κοιμητηρίων.
Η παράδοση δεν ανέφερε τίποτα για τους ενταφιασμούς αυτούς.
Πρόκειται για ομαδική ταφή θανούντων από κάποια επιδημία.
ΠΑΝΑΓΙΑ:
Το 1967 κατά την ανακαίνιση του αρχαίου μαντρότοιχου του παρεκλησιού βρέθηκε σε βάθος 0.60 μ. κάτω από τα θεμέλια του παλιού αυλότοιχου το κεφάλι ενταφιασμένου.
ΠΑΝΑΓΙΑ:
Το 1967 κατά την ανακαίνιση του αρχαίου μαντρότοιχου του παρεκλησιού βρέθηκε σε βάθος 0.60 μ. κάτω από τα θεμέλια του παλιού αυλότοιχου το κεφάλι ενταφιασμένου.
Ο υπόλοιπος σκελετός είναι κάτω από την επιφάνεια του δρόμου και δεν πειράχτηκε.
Με ένα Τ στον καινούργιο μαντρότοιχο οι μαστόροι επισήμαναν τη θέση του τάφου.
Πρόκειται για ενταφιασμό ατόμου ηλικίας 30 χρόνων, ένα μονάχα δόντι του έλειπε.
Η εποχή του ενταφιασμού είναι άγνωστη, γνωστό όμως ότι το εκκλησάκι, ο αυλότοιχος και ο δρόμος βρίσκονται στην ίδια θέση από τον 18 αι. αν όχι από πριν.
Επίσης λέγανε πολλοί κάτοικοι του χωριού ότι μερικές γυναίκες του Πέρα Μαχαλά έβλεπαν κατά τις αφέγγαρες νύχτες στο δρόμο κάτω από το παρεκκλήσι μια μαυροφορεμένη γυναικά. Μόλις την πλησίαζαν έφευγε, χανόταν. Ήτανε η Παναγία!
ΣΤΑΥΡΟΣ-ΓΙΑΝΝΑΚΑΙΙΚΑ
Βρίσκεται στην νοτιοανατολική γειτονιά του Μεγάλου Μαχαλά, όπου από το 1750 βρίσκεται ο Μαντουζαίικος κήπος, «στο Σταυρό», που τον περικλείνουν 3 δρόμοι του χωριού.
ΣΤΑΥΡΟΣ-ΓΙΑΝΝΑΚΑΙΙΚΑ
Βρίσκεται στην νοτιοανατολική γειτονιά του Μεγάλου Μαχαλά, όπου από το 1750 βρίσκεται ο Μαντουζαίικος κήπος, «στο Σταυρό», που τον περικλείνουν 3 δρόμοι του χωριού.
Το τοπωνύμιο «Σταυρός», δικαιολογείται από το ότι εκεί είναι σταυροδρόμι, το δε «Γιαννακαίικα» από το ότι εκεί ήταν τα σπίτια των Αλεξίου ή Γιαννακαίων.
Σε μια βαθιά ανασκαφή του κήπου το 1943 βρέθηκαν σε βάθος 0.60μ. θεμέλια σπιτιού και καμένα δημητριακά.
Τα χωρίσματα-διαιρέσεις του χτίσματος ήταν λιθόχτιστα με διαστάσεις δωματίων γύρω στα 2,20x2,20 μ. το οίκημα φαίνεται ότι ήταν μεγάλων διαστάσεων, τετράγωνο ή ορθογώνιο. Στο τμήμα του κήπου που στρεμματίστηκε μετρήθηκαν 5 με 6 δωμάτια. Οι διαδοχικά πατρογονικοί κληρονόμοι του κήπου δεν ήξεραν τίποτα για το οίκημα.
Την ονομασία, Σταυρός, την απέδιδαν στο σταυροδρόμι. Δυτικά και έξω από το φράχτη του κήπου, στην τρίστρατη ρούγα της γειτονιάς βρέθηκαν τυχαία ,το 1920,δυο πρόχειροι τάφοι.
ΛΟΙΜΙΚΕΣ:
Τα παλιά τα χρόνια πολλές φορές «λοιμικές» (επιδημίες), χτύπησαν και ρήμαξαν ακόμα το χωριό. Το 1667/68 καταστροφική, θανατηφόρα επιδημία χτύπησε τη Θεσσαλία και τα Άγραφα και το 1680 η ίδια επιδημία έκανε εμφάνιση στην περιφέρεια Καρπενησίου και Αγράφων.
ΛΟΙΜΙΚΕΣ:
Τα παλιά τα χρόνια πολλές φορές «λοιμικές» (επιδημίες), χτύπησαν και ρήμαξαν ακόμα το χωριό. Το 1667/68 καταστροφική, θανατηφόρα επιδημία χτύπησε τη Θεσσαλία και τα Άγραφα και το 1680 η ίδια επιδημία έκανε εμφάνιση στην περιφέρεια Καρπενησίου και Αγράφων.
Αργότερα το1687/88 η Ρούμελη και τα Άγραφα, πλήγηκαν από πανούκλα.
Το 1701 πάλι η Θεσσαλία και τα Άγραφα πλήγηκαν από βλογιά και χολέρα μαζί και το 1720 και 1808 πάλι η Θεσσαλία και τα Άγραφα υπέφεραν από τρομακτική και θανατηφόρα λοιμική, πανούκλα ή χολέρα.
Και σε άλλες εποχές προγενέστερες , ενδιάμεσες, μεταγενέστερες ενέσκηψαν επιδημίες στην περιοχή, αλλά οι παραπάνω «λοιμικές» ήταν οι πιο εξοντωτικές. Στην επιδημία του 1808 εξαφανίστηκαν μερικές οικογένειες της Βράχας από χολέρα, σύμφωνα με πολλές παραδόσεις και ενδείξεις.
Ρημώθηκαν τα χωριά. Οι παλιότεροι πέθαναν και οι άλλοι τρομοκρατηθήκαν και έφυγαν.
Λίγοι ξαναγύρισαν μετά από χρόνια.
Ερήμωση έπαθε και η Βράχα μας σε μια από τις επιδημίες των ετών (1667/68/80/87/88/, 1701/17/20). Τότε ρημώθηκε ή εγκαταλείφθηκε και το Μοναστήρι μας. Για τις επιδημίες που έπληξαν το χωριό στα χρόνια εκείνα η παράδοση της Βράχας διέσωσε τις εξής φρικιαστικές πληροφορίες: δεν πρόφταιναν να θαφτούν.
Άνοιγαν τους τάφους στις αυλές, στους κήπους, στα τρίστρατα και ρούγες και έριχναν μέσα τους πεθαμένους τους χωρίς παπά και ψάλτη. Κανένας δεν πήγαινε να βοηθήσει κανέναν.
Πήγαιναν στο νεκροταφείο, άνοιγαν τον τάφο τους, ξάπλωναν μέσα και περίμεναν το θάνατο. Πήγαιναν στο κοιμητήρι, ξάπλωναν πάνω στους τάφους και φώναζαν: «βγάτε σεις οι πεθαμένοι να μπούμε μείς οι ζωντανοί».
Στους διαβάτες και περαστικούς κραύγαζαν από μακριά : « μη ζυγώνετε! Φευγάτε μακριά στις ερημιές, στα δάση. Κατάρα, μεγάλη κατάρα μας πλάκωσε!»κ.α.
ΛΙΤΑΝΕΙΑ ΚΑΙ ΞΟΡΚΙ:
Λέει η Βραχηνή παράδοση ότι το χωριό το χτύπησε πανούκλα και πέθαιναν 3 και 4 την ημέρα άνθρωποι. Την καμπάνα δεν την βαρούσαν. Ποιος και για ποιον να την πρωτοσημάνει;
ΛΙΤΑΝΕΙΑ ΚΑΙ ΞΟΡΚΙ:
Λέει η Βραχηνή παράδοση ότι το χωριό το χτύπησε πανούκλα και πέθαιναν 3 και 4 την ημέρα άνθρωποι. Την καμπάνα δεν την βαρούσαν. Ποιος και για ποιον να την πρωτοσημάνει;
Με τα κειμήλια, εικόνες, ευαγγέλια και τα σίγκνα στο χέρι όσοι μπορούσαν και περπατούσαν έκαναν λιτανεία γύρω το χωριό και κατέληξαν στο Χοροστάσιο.
Σαν τελείωσε η λιτανεία ένα «μπουμ», σαν κανονιά, ακούστηκε στην κορυφή του χωριού, κατά την Κούρα.
Η «ξορκισμένη» έσκασε. Στο Χοροστάσιο είχαν σφάξει και μαγειρέψει «μαύρο τρίχρονο» δαμάλι. Έφαγαν όλοι. Κι από τότε το θανατικό σταμάτησε. Μερικοί είχαν δει και την καταραμένη αρρώστια. Ήταν μια μεγάλη μαύρη γάτα με κατακόκκινα μάτια , σαν φωτιά, που γύριζε μέσα στο χωριό. Ύστερα δεν ξαναφάνηκε.
ΤΟΥΡΚΟΜΝΗΜΑΤΑ
Πρόκειται για το μικρό γήλοφο που λέγεται και «Τσιούμα στ’ Αλώνια» στο Μεγάλο Μαχαλά. Οι παλιοί τον έλεγαν «στο Μεζάρ». Εδώ ήταν ομαδικός τάφος Τούρκων πολεμιστών, γύρω από τον οποίο είχαν χτίσει πέτρινο πύργο – σαν μαυσωλείο – τούρκικα «μεζάρ». Ο πύργος είχε ερειπωθεί και το 1865 χωριανοί τον διέλυσαν τελείως παίρνοντας τις πέτρες για τα τότε ανακαινιζόμενα σπίτια τους. Τώρα διακρίνονται μονάχα τα ίχνη των θεμελίων. Η παράδοση διάσωσε μονάχα το τοπωνύμιο «στα Τουρκομνήματα» ή «στο Μεζάρ» και το ότι οι Τούρκοι είχαν αγγαρέψει το χωριό και μετέφερε την πέτρα (ασπρολίθι) στην πλάτη, ζαλίγκα, από τον Αϊ-Λιά. Είναι άγνωστο σε ποια μάχη και με ποιον και πότε σκοτώθηκαν οι Τουρκοι αυτοι. Πιθανολογείται ότι έγινε κοντά στο χωριό κάποια μάχη στα χρόνια του Μικρού Χορμόπουλου, αρματολού των Αγράφων, δηλαδή πριν το 1695.
ΧΤΙΣΤΟΙ ΤΑΦΟΙ ΣΤΗ ΦΟΝΙΣΚΑ
Στα Πολυμεραίικα χωράφια, που είναι απέναντι από τα Τουρκομνήματα, βρέθηκαν το 1940 κατά την καλλιέργεια των χωραφιών ένας-δύο τάφοι. Ήταν σκεπασμένοι με μεγάλες πλάκες. Οι ζευγολάτες χάρηκαν γιατί πίστευαν ότι υπήρχε χωμένος θησαυρός. Με κόπους και προσπάθειες άνοιξαν τους τάφους, άνθρακας ο θησαυρός. Βρήκαν μονάχα πήλινα μικρά λαγήνια, σταμνάκια αδειανά ή μισογιομάτα χώμα. Κέρδισαν τις πλάκες, που τις τεμάχισαν και τις έβαλαν σε παραστιές. Οι τάφοι εσωτερικά ήταν χτιστοί. Η εποχή των ενταφιασμών είναι άγνωστη, καθώς και το αν πρόκειται για ειδωλολατρική ή χριστιανική ταφή.
ΠΗΛΙΝΑ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ
Διάφορα θραύσματα από πήλινα αντικείμενα, πήλινα σφοντύλια, πήλινο τσιμπούκι, ίχνη θεμελίων σπιτιών κ.α. βρέθηκαν στα Νταλαίικα (ΝΑ του χωριού, χωράφια Βγεναίικα, Χουπαίικα). Επίσης λίγο ΝΑ από τα Νταλαίικα, στο Νεραϊδοχορό (κορυφογραμμή) βρέθηκαν πήλινα σφοντύλια.
Η ΠΑΝΑΓΙΑ ΤΩΝ ΔΟΜΙΑΝΩΝ
Πρόκειται για την παλιότερη, τη «θαυματουργή» εικόνα της «Κοίμησης της Θεοτόκου» στην ομώνυμη εκκλησιά των Δομιανών, την Παναγία. Η εικόνα σκεπάζεται με επιχρυσωμένο κάλυμμα και σε μια από τις ξύλινες άκρες της φαίνονται σημάδια φωτιάς. Είναι άγνωστο αν η εικόνα πήρε τυχαία κάποτε φωτιά από κεριά ή την γλύτωσαν από πυρκαγιά κάποιου ναού της. Ο ιερός ναός εγκαινιάστηκε από τον επίσκοπο της Λάρισας στις «29 Οκτωβρίου 1779 και ημέρα Τρίτη», το διασώζει και το αποθανατίζει κάποιος «Γεώργιος» από τη Αγία Τριάδα με ιδιόχειρη και της ίδιας ημερομηνίας «θύμησή» του σε βιβλίο του Μοναστηριού της Βράχας. Για την εικόνα αυτή κυκλοφορεί στα γύρω χωριά ακόμα ο εξής θρύλος και φήμη: « Η εικόνα ήταν, λένε, παλιά στο Μοναστήρι της Βράχας. Μια λεχώνα Βραχηνή πριν σαραντίσει πήγε να την προσκυνήσει. Η Παναγία προσβλήθηκε και η εικόνα της, έφυγε και πήγε και διχαλώθηκε σε μια πουρνάρα κοντά στην εκκλησία των Δομιανών. Στην πουρνάρα τη νύχτα έφεγγε ένα μικρό φως, το είδε ένας Δομιανίτης τσοπάνος, το είπε στους χωριανούς του, οι οποίοι πήγαν στην πουρνάρα, βρήκαν την εικόνα και την έβαλαν στην εκκλησία τους. Οι Βραχηνοί το έμαθαν και πήγαν κρυφά, πήραν την εικόνα και την έβαλαν στην εκκλησία τους, όπου ξαναήταν. Μα και πάλι έφυγε και διασταυρώθηκε με τους Δομιανίτες στον αυχένα της Βράχας, που τότε πήρε το τοπωνύμιο «Σταυρός», είναι σταυροδρόμι. Ξανά οι Βραχηνοί πήγαν και την πήραν πίσω. Σταμάτησαν στο Σταυρό για να ξεκουραστούν. Η Παναγία τους έβαλε στον ύπνο και η εικόνα γύρισε στους Δομιανούς. Οι Βραχηνοί δεν το έβαλαν κάτω και ξαναπήγαν να την πάρουν πάλι. Άλλαξαν μάλιστα και δρομολόγιο επιστροφής και γύρισαν από τα Κομπόλιανα-Καλόγηρο (δυτικά του Κόμπολου- Σπανού). Στον Αϊ-Λιά της Βράχας σταμάτησαν για να ξεκουραστούν. Όταν ξεκίνησαν αδύνατο να την σηκώσουν την εικόνα, ήταν βαριά, βράχος ασήκωτος. Κατάλαβαν ότι η Παναγία δεν τους θέλει και έφυγαν, η εικόνα γύρισε στους Δομιανούς». Ο θρύλος αυτός ίσως να υποδηλώνει: - Κλέψιμο κάποτε της εικόνας.
- Κοινή καταγωγή μερικών οικογενειών της Βράχας και Δομιανών.
- Εγκατάσταση Βραχηνών στους Δομιανούς.
- Διένεξη ανάμεσα στα δυο χωριά για τα πανηγύρια Σωτήρως (Βράχα) και Παναγίας (Δομιανοί), για τα όρια της κοινοτικής περιφέρειας, για βακούφικα χωράφια στους Ντιβανούς και Λακκώματα.
- Και άλλα.
ΚΑΤΑΛΗΨΗ ΟΙΚΟΠΕΔΩΝ
Άλλος θρύλος ιστορεί πώς έπιασαν τα σπιτοοικόπεδά τους μερικοί από εκείνους που κατέφευγαν στη Βράχα γύρω στα 1750 και πώς απέφευγαν τις μεταξύ τους φασαρίες και τσακώματα:
« Έστηναν την γκλίτσα, κρέμαγαν σ’ αυτή την κάπα τους κι’ άναβαν φωτιά. Ο γύρω τόπος γινόταν δικός τους, έκαναν κατοχή». Αυτό μπορεί ν’ αναφέρεται σε νεότερες περιπτώσεις, στο πώς έκαναν κατοχή σε δημόσιες εκτάσεις για χωράφια, σε δασότοπους για εκχέρσωση κ.α. Το 18 αιώνα η Βράχα ήταν οργανωμένο χωριό, με τους παπάδες του, τους πρόκριτους, τους ηγουμένους του Μοναστηριού, που οι αγράμματοι κάτοικοι τους έπαιρναν και για «νοτάριους» (γραφιάδες, συμβολαιογράφους).
[Όλα τα παραπάνω είναι από το Βιβλίο: («Η ΒΡΑΧΑ» Υστεροβυζαντινό χωριό των Αγράφων), του Β.Ν.ΜΑΝΤΟΥΖΑ]
ΤΡΙΤΟ ΜΑΤΙ (δημοσιεύτηκε το 1996)
Με βάση το περιοδικό «Τρίτο Μάτι» όλοι οι Βραχηνοί, ειδικά οι νεότεροι, ξαφνικά γεμίσαμε ερωτηματικά, όσον αφορά το χωριό μας Βράχα, που είναι η Ζωή μας, διαβάζοντας το παρακάτω άρθρο που δημοσιεύτηκε:
«Κόσμοι που ξετυλίγουν τα μυστικά τους στα έκπληκτα μάτια του επίδοξου εξερευνητή. Θρύλοι και παραδόσεις που ψιθυρίζουν μια άλλη ιστορία, για μέρη και πλάσματα αόρατα για τους πολλούς. Πύλες και μυστικοί είσοδοι στην Κούφια Γη, κάτω από τη Ελλάδα. Τα μυστικά της Υπερβορείας. Στοές, τούνελ, σφραγισμένα ανοίγματα, παράξενες τοιχογραφίες, κωδικοποιημένα μηνύματα και τοπωνύμια, αινιγματικοί ναοί, άδυτα…»
Το θαυματουργό νερό: Ο παράξενος φίλος μας, μου διηγήθηκε πάρα πολλά πράγματα και για τα μυστικά των θαυματουργών πηγών… Πολλά από τα ιερά κέντρα των προγόνων μας ήταν ιδρυμένα δίπλα σε θαυματουργές κυριολεκτικά πηγές. Με την έλευση του Χριστιανισμού η γνώση τους πέρασε στο ιερατείο του, που φρόντισε να τοποθετήσει τα νέα του σύμβολα τα οποία έχουν ενσωματωθεί στις παραδόσεις μας… Όμως ο λαός αποκόπηκε σιγά-σιγά απ’ αυτήν τη γνώση- όπως άλλωστε συνέβη και με το μεγαλύτερο ποσοστό των θρησκευτικών ταγών του…Οι θαυματουργές ιδιότητες πέρασαν στο χώρο του θρύλου και το νερό έγινε… «αγίασμα»! «Από εκεί πάνε και πίνουνε οι γέροι που μας κυβερνάνε..». Μου διηγήθηκε ότι βρήκε πηγή για την άμεση θεραπεία της ακμής, έξω από το χωριό Βράχα στην Ευρυτανία.
Εκτός από το παραπάνω, που κατά τα λεγόμενά τους αναφέρονται στο γνωστό για μας Μπαρτονέρι…στο ίδιο τεύχος δημοσιεύτηκε και ένα άρθρο για το Μοναστήρι μας…
«Ένας από τους πολλούς σταθμούς της εξερεύνησης μας ήταν το χωριό Βραχάς, ψηλά πάνω στο Βελούχι της Ευρυτανίας. Έξω από το χωριό υπάρχει ένας εγκαταλειμμένος ναός της «Μεταμορφώσεως του Σωτήρα», που χρονολογείται από το 1700, αν και έχει χτιστεί πάνω από αρχαιότερο χριστιανικό ναό- και εκείνος με τη σειρά του πάνω από αρχαίο ναό του θεού Διόνυσου. Οι πληροφορίες μας έλεγαν ότι υπάρχουν στοές κάτω από το ναό, εκεί στην εξοχή, που οδηγούσαν βαθιά κάτω από το βουνό και ποιος ξέρει πού αλλού. Μιλήσαμε με τον ηλικιωμένο και συμπαθέστατο πρόεδρο της κοινότητας, και μας είπε επί λέξει χαρακτηριστικά: «εκεί μέσα παίρνεις την κατηφοριά και βγαίνεις στους Βρίλληδες!...». Μείναμε κατάπληκτοι…Πώς είναι δυνατόν αυτός ο άνθρωπος σ’ εκείνο το απομονωμένο χωριό να ήξερε για τους Βριλ; Διαπίστωσα ότι αυτός ο ευγενικός κύριος, παρ’ολη την απλότητα του, ήταν ενημερωμένος για πολλά περίεργα θέματα. Όταν μας οδήγησε στον εγκαταλειμμένο ναό πάνω στο βουνό, έμεινα έκπληκτος από τις εντυπωσιακές τοιχογραφίες που υπήρχαν στην πρόσοψη του. Μπροστά μου είχα έναν ολόκληρο κωδικοποιημένο χάρτη, για τόπους που δεν βρίσκονταν πουθενά στην επιφάνεια. Υπήρχε μια τεράστια αναπαράσταση του υπόγειου ποταμού «Πυριφλεγέθωνα» που ο Δημήτρης μου εξήγησε ότι υπονοούσε τα «φωτισμένα τούνελ». Και δεν μπορούσα έτσι αβίαστα να διαφωνήσω, γιατί ήταν σχεδόν ολοφάνερο. Άνθρωποι έμπαιναν μέσα στον Πυριφλεγέθωνα και παρουσιαζόταν η διαδρομή τους και οι αλλαγές που γινόταν στα πρόσωπα τους κατά την πορεία. Ολόγυρα υπήρχαν άγγελοι με φτερά και σπαθιά, που έδειχναν τον δρόμο σαν οδηγοί, περιτριγυρισμένοι από παράξενα σύμβολα και σφαίρες. Στις παραστάσεις υπήρχαν ομάδες ανθρώπων με φωτοστέφανα που έβγαιναν μέσα από προστατευμένες τρύπες στο έδαφος, καθώς και κατοικημένες περιοχές στο υπέδαφος και άλλα πολλά και παράξενα. Βέβαια άλλοι θα έβλεπαν εδώ μια αναπαράσταση της κόλασης…Ο Δημήτρης Κούγκουλος μου εξήγησε ότι αν μπορούσαμε να σπάσουμε τον κώδικα των παραστάσεων της πρόσοψης, θα είχαμε έναν κανονικότατο χάρτη ενός μέρους της Κούφιας Γης κάτω από την Ελλάδα . Σύμφωνα με τον φίλο μου, όλος ο ναός (που ήταν γεμάτος από πρωτόγνωρες για μένα τοιχογραφίες), δεν ήταν παρά ένας κωδικοποιημένος χάρτης- και οι στοές που έκρυβε από κάτω του, σχετίζονταν φυσικά με όλα αυτά. Δυστυχώς, οι τοιχογραφίες της πρόσοψης ήταν τόσο κατεστραμμένες, που δυσκόλευε ακόμη περισσότερο το έργο της μελέτης και κατανόησής τους. Για πάρα πολλά χρόνια, οι επισκέπτες χάραζαν τα ονόματά τους πάνω στις εικόνες, με αποτέλεσμα να καταστρέφονται οι παραστάσεις και να είναι αρκετά δυσδιάκριτες σε πολλά σημεία. Μέσα στο ναό ήταν πολύ καλύτερα διατηρημένες. Πρόκειται για ένα απίστευτο μνημείο γνώσης και τέχνης εκεί στην ερημιά, που η πλήρης αδιαφορία της πολιτείας το οδηγεί στην καταστροφή. Αληθινά, αν δεν υπάρξει άμεση μέριμνα, δεν νομίζω ότι θα επιβιώσει για πολύ ακόμη. Εκεί έμαθα μια απίστευτη ιστορία που παίρνει σ’αυτές τις σελίδες την μορφή καταγγελίας. Πριν από αρκετά χρόνια εμφανίστηκαν στην περιοχή ο γνωστός ζωγράφος Τσαρούχης, ο γνωστός μόδιστρος Μπίλι-Μπο, ένας ανώνυμος καθηγητής και 2 Αλβανοί που παρουσιάστηκαν ως αρχαιολόγοι. Έδειξαν στον πρόεδρο ένα χαρτί από το Υπουργείο Πολιτισμού και είπαν ότι ήρθαν για να συντηρήσουν τις αγιογραφίες. Απομονώθηκαν για πολλές μέρες στον ναό κάνοντας μελέτες. Μια μέρα ο πρόεδρος πήγε για να δει τι κάνουν επιτέλους εκεί μέσα αυτοί οι άνθρωποι, γνωρίζοντας και τα μυστικά που υπήρχαν εκεί. Μπαίνοντας μέσα στον ναό δεν είδε κανέναν. Σε λίγο άκουσε φωνές και διαπίστωσε ότι είχαν ανακαλύψει το άνοιγμα προς τις στοές και ότι είχαν εισχωρήσει κάτω από το έδαφος. Καθώς μπήκε στις γαλαρίες, ξαφνικά εμφανίστηκαν και τον σταμάτησαν, λέγοντας του ότι αυτοί ήταν πια υπεύθυνοι του μέρους και ότι η παρουσία του εκεί ήταν απαγορευμένη. Έτσι αναγκάστηκε να φύγει. Αργότερα εμφανίστηκαν κάτι φορτηγά. Σ’αυτά φορτώθηκαν κιβώτια που έβγαλε από εκεί μέσα η «ομάδα συντήρησης», που κανείς δεν έμαθε το περιεχόμενο τους, ούτε ξανακούστηκε τίποτε από τότε γι’αυτά. Έπειτα έφεραν πάρα πολλά κιλά τσιμέντου- και το έριξαν μέσα στο ιερό της εκκλησίας, πίσω από την αγία τράπεζα, όπου υπήρχε η καταπακτή που οδηγούσε στις στοές. Έτσι παραμένει μέχρι και σήμερα σφραγισμένο το άνοιγμα και μάλιστα υπάρχει ακόμη μπροστά στον ναό το βουναλάκι που έκαναν φτιάχνοντας το τσιμέντο που χρησιμοποίησαν. Η μόνη ορατή πρόσβαση που υπάρχει πια είναι κάτω από ένα μεγάλο πλακάκι στο δάπεδο στην μέση του ναού, με παράξενα σύμβολα που είναι καλά σφραγισμένο. Οι άνθρωποι αυτοί φεύγοντας από εκεί όχι μόνο δεν έκαναν κανενός είδους συντήρηση αλλά κατέστρεψαν και κάποιες τοιχογραφίες ασπρίζοντάς τες….»
(To παραπάνω άρθρο δημοσιεύτηκε το 1996 στο περιοδικό ΤΡΙΤΟ ΜΑΤΙ)
Από τους συντάκτες λίγα λόγια:
Σήμερα το 2007 το Μοναστήρι μας είναι, όπως ήταν και το 1996, απείραχτο και …εγκαταλειμμένο , (όχι όμως από τους Βραχηνούς, καθώς όλοι μας περνάμε πολλές ώρες της ημέρας εκεί κατά την διάρκεια του καλοκαιριού, ειδικά εμείς η νεολαία). Άραγε όλα τα παραπάνω έχουν μια εξήγηση;
Για το θαυματουργό νερό;
Υπάρχουν στοιχεία για όλα τα παραπάνω, ακόμα και για τον πρόεδρο;
Πώς εμείς οι υπόλοιποι δεν αντιληφθήκαμε κάτι εκείνη την χρονιά που κάποιοι εισέβαλαν, κατά κάποιο τρόπο, στην ιδιοκτησία του χωριού μας;
Είναι πολλά τα ερωτηματικά!
Αλήθεια είναι βέβαια, και όλοι μας ξέρουμε από την παράδοση και αφηγήσεις των προγόνων μας ότι υπήρχε πράγματι στο Μοναστήρι μας μια υποχθόνια στοά που οδηγούσε χαμηλά στο ποτάμι, μακριά από το Μοναστήρι.
Το Μοναστήρι για εμάς είναι η ζωή της Βράχας μας και ένα ανεκτίμητο μνημείο που μας άφησαν οι πρόγονοί μας.
Όπως καταλαβαίνετε δεν θα αφήναμε ποτέ κανέναν,να του προξενήσει κακό, ίσα-ίσα προσπαθούμε μετά από τόσα χρόνια να του δώσουμε ξανά ζωή, ανακαινίζοντας το, φτιάχνοντας δηλαδή τα κελιά που υπήρχαν κάποτε εκεί!
Η αλήθεια είναι ,ότι όλοι μας πιστεύουμε, ότι το Μοναστήρι μας, έχει κάτι το «μαγικό», όλοι το αισθανόμαστε μπαίνοντας μέσα στο ναό και είναι λογικό, εφόσον έγιναν τόσα εκεί, έζησε τόσους πολέμους και καταστροφές και χίλια δυο άλλα, που έχουν μείνει στην ιστορία της Βράχας.
Ίσως και όλα τα παραπάνω να έγιναν και όλα τα παραπάνω κατά τα λεγόμενα του περιοδικού να υπάρχουν…και αν υπάρχουν για ποιον λόγο να τα πειράξουμε και να τα σκαλίσουμε, εφόσον και αυτά ποτέ τους δεν μας πείραξαν;
Ένα είναι το μόνο σίγουρο πως όλοι μας θέλουμε να του δώσουμε ζωή και ένα μέλλον…το παρελθόν είναι καλύτερα να μένει απλά στην ιστορία!
Βοηθήστε μας στην αποκατάσταση και στην λειτουργία ξανά του Μοναστηριού μας…όσοι ενδιαφερόσαστε πραγματικά και αν όντως υπάρχει κάτι εκεί καλό είναι να μείνει για πάντα εκεί και αν κάποια στιγμή θελήσει θα βγει μόνο του στη επιφάνεια!
ΤΟΥΡΚΟΜΝΗΜΑΤΑ
Πρόκειται για το μικρό γήλοφο που λέγεται και «Τσιούμα στ’ Αλώνια» στο Μεγάλο Μαχαλά. Οι παλιοί τον έλεγαν «στο Μεζάρ». Εδώ ήταν ομαδικός τάφος Τούρκων πολεμιστών, γύρω από τον οποίο είχαν χτίσει πέτρινο πύργο – σαν μαυσωλείο – τούρκικα «μεζάρ». Ο πύργος είχε ερειπωθεί και το 1865 χωριανοί τον διέλυσαν τελείως παίρνοντας τις πέτρες για τα τότε ανακαινιζόμενα σπίτια τους. Τώρα διακρίνονται μονάχα τα ίχνη των θεμελίων. Η παράδοση διάσωσε μονάχα το τοπωνύμιο «στα Τουρκομνήματα» ή «στο Μεζάρ» και το ότι οι Τούρκοι είχαν αγγαρέψει το χωριό και μετέφερε την πέτρα (ασπρολίθι) στην πλάτη, ζαλίγκα, από τον Αϊ-Λιά. Είναι άγνωστο σε ποια μάχη και με ποιον και πότε σκοτώθηκαν οι Τουρκοι αυτοι. Πιθανολογείται ότι έγινε κοντά στο χωριό κάποια μάχη στα χρόνια του Μικρού Χορμόπουλου, αρματολού των Αγράφων, δηλαδή πριν το 1695.
ΧΤΙΣΤΟΙ ΤΑΦΟΙ ΣΤΗ ΦΟΝΙΣΚΑ
Στα Πολυμεραίικα χωράφια, που είναι απέναντι από τα Τουρκομνήματα, βρέθηκαν το 1940 κατά την καλλιέργεια των χωραφιών ένας-δύο τάφοι. Ήταν σκεπασμένοι με μεγάλες πλάκες. Οι ζευγολάτες χάρηκαν γιατί πίστευαν ότι υπήρχε χωμένος θησαυρός. Με κόπους και προσπάθειες άνοιξαν τους τάφους, άνθρακας ο θησαυρός. Βρήκαν μονάχα πήλινα μικρά λαγήνια, σταμνάκια αδειανά ή μισογιομάτα χώμα. Κέρδισαν τις πλάκες, που τις τεμάχισαν και τις έβαλαν σε παραστιές. Οι τάφοι εσωτερικά ήταν χτιστοί. Η εποχή των ενταφιασμών είναι άγνωστη, καθώς και το αν πρόκειται για ειδωλολατρική ή χριστιανική ταφή.
ΠΗΛΙΝΑ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ
Διάφορα θραύσματα από πήλινα αντικείμενα, πήλινα σφοντύλια, πήλινο τσιμπούκι, ίχνη θεμελίων σπιτιών κ.α. βρέθηκαν στα Νταλαίικα (ΝΑ του χωριού, χωράφια Βγεναίικα, Χουπαίικα). Επίσης λίγο ΝΑ από τα Νταλαίικα, στο Νεραϊδοχορό (κορυφογραμμή) βρέθηκαν πήλινα σφοντύλια.
Η ΠΑΝΑΓΙΑ ΤΩΝ ΔΟΜΙΑΝΩΝ
Πρόκειται για την παλιότερη, τη «θαυματουργή» εικόνα της «Κοίμησης της Θεοτόκου» στην ομώνυμη εκκλησιά των Δομιανών, την Παναγία. Η εικόνα σκεπάζεται με επιχρυσωμένο κάλυμμα και σε μια από τις ξύλινες άκρες της φαίνονται σημάδια φωτιάς. Είναι άγνωστο αν η εικόνα πήρε τυχαία κάποτε φωτιά από κεριά ή την γλύτωσαν από πυρκαγιά κάποιου ναού της. Ο ιερός ναός εγκαινιάστηκε από τον επίσκοπο της Λάρισας στις «29 Οκτωβρίου 1779 και ημέρα Τρίτη», το διασώζει και το αποθανατίζει κάποιος «Γεώργιος» από τη Αγία Τριάδα με ιδιόχειρη και της ίδιας ημερομηνίας «θύμησή» του σε βιβλίο του Μοναστηριού της Βράχας. Για την εικόνα αυτή κυκλοφορεί στα γύρω χωριά ακόμα ο εξής θρύλος και φήμη: « Η εικόνα ήταν, λένε, παλιά στο Μοναστήρι της Βράχας. Μια λεχώνα Βραχηνή πριν σαραντίσει πήγε να την προσκυνήσει. Η Παναγία προσβλήθηκε και η εικόνα της, έφυγε και πήγε και διχαλώθηκε σε μια πουρνάρα κοντά στην εκκλησία των Δομιανών. Στην πουρνάρα τη νύχτα έφεγγε ένα μικρό φως, το είδε ένας Δομιανίτης τσοπάνος, το είπε στους χωριανούς του, οι οποίοι πήγαν στην πουρνάρα, βρήκαν την εικόνα και την έβαλαν στην εκκλησία τους. Οι Βραχηνοί το έμαθαν και πήγαν κρυφά, πήραν την εικόνα και την έβαλαν στην εκκλησία τους, όπου ξαναήταν. Μα και πάλι έφυγε και διασταυρώθηκε με τους Δομιανίτες στον αυχένα της Βράχας, που τότε πήρε το τοπωνύμιο «Σταυρός», είναι σταυροδρόμι. Ξανά οι Βραχηνοί πήγαν και την πήραν πίσω. Σταμάτησαν στο Σταυρό για να ξεκουραστούν. Η Παναγία τους έβαλε στον ύπνο και η εικόνα γύρισε στους Δομιανούς. Οι Βραχηνοί δεν το έβαλαν κάτω και ξαναπήγαν να την πάρουν πάλι. Άλλαξαν μάλιστα και δρομολόγιο επιστροφής και γύρισαν από τα Κομπόλιανα-Καλόγηρο (δυτικά του Κόμπολου- Σπανού). Στον Αϊ-Λιά της Βράχας σταμάτησαν για να ξεκουραστούν. Όταν ξεκίνησαν αδύνατο να την σηκώσουν την εικόνα, ήταν βαριά, βράχος ασήκωτος. Κατάλαβαν ότι η Παναγία δεν τους θέλει και έφυγαν, η εικόνα γύρισε στους Δομιανούς». Ο θρύλος αυτός ίσως να υποδηλώνει: - Κλέψιμο κάποτε της εικόνας.
- Κοινή καταγωγή μερικών οικογενειών της Βράχας και Δομιανών.
- Εγκατάσταση Βραχηνών στους Δομιανούς.
- Διένεξη ανάμεσα στα δυο χωριά για τα πανηγύρια Σωτήρως (Βράχα) και Παναγίας (Δομιανοί), για τα όρια της κοινοτικής περιφέρειας, για βακούφικα χωράφια στους Ντιβανούς και Λακκώματα.
- Και άλλα.
ΚΑΤΑΛΗΨΗ ΟΙΚΟΠΕΔΩΝ
Άλλος θρύλος ιστορεί πώς έπιασαν τα σπιτοοικόπεδά τους μερικοί από εκείνους που κατέφευγαν στη Βράχα γύρω στα 1750 και πώς απέφευγαν τις μεταξύ τους φασαρίες και τσακώματα:
« Έστηναν την γκλίτσα, κρέμαγαν σ’ αυτή την κάπα τους κι’ άναβαν φωτιά. Ο γύρω τόπος γινόταν δικός τους, έκαναν κατοχή». Αυτό μπορεί ν’ αναφέρεται σε νεότερες περιπτώσεις, στο πώς έκαναν κατοχή σε δημόσιες εκτάσεις για χωράφια, σε δασότοπους για εκχέρσωση κ.α. Το 18 αιώνα η Βράχα ήταν οργανωμένο χωριό, με τους παπάδες του, τους πρόκριτους, τους ηγουμένους του Μοναστηριού, που οι αγράμματοι κάτοικοι τους έπαιρναν και για «νοτάριους» (γραφιάδες, συμβολαιογράφους).
[Όλα τα παραπάνω είναι από το Βιβλίο: («Η ΒΡΑΧΑ» Υστεροβυζαντινό χωριό των Αγράφων), του Β.Ν.ΜΑΝΤΟΥΖΑ]
ΤΡΙΤΟ ΜΑΤΙ (δημοσιεύτηκε το 1996)
Με βάση το περιοδικό «Τρίτο Μάτι» όλοι οι Βραχηνοί, ειδικά οι νεότεροι, ξαφνικά γεμίσαμε ερωτηματικά, όσον αφορά το χωριό μας Βράχα, που είναι η Ζωή μας, διαβάζοντας το παρακάτω άρθρο που δημοσιεύτηκε:
«Κόσμοι που ξετυλίγουν τα μυστικά τους στα έκπληκτα μάτια του επίδοξου εξερευνητή. Θρύλοι και παραδόσεις που ψιθυρίζουν μια άλλη ιστορία, για μέρη και πλάσματα αόρατα για τους πολλούς. Πύλες και μυστικοί είσοδοι στην Κούφια Γη, κάτω από τη Ελλάδα. Τα μυστικά της Υπερβορείας. Στοές, τούνελ, σφραγισμένα ανοίγματα, παράξενες τοιχογραφίες, κωδικοποιημένα μηνύματα και τοπωνύμια, αινιγματικοί ναοί, άδυτα…»
Το θαυματουργό νερό: Ο παράξενος φίλος μας, μου διηγήθηκε πάρα πολλά πράγματα και για τα μυστικά των θαυματουργών πηγών… Πολλά από τα ιερά κέντρα των προγόνων μας ήταν ιδρυμένα δίπλα σε θαυματουργές κυριολεκτικά πηγές. Με την έλευση του Χριστιανισμού η γνώση τους πέρασε στο ιερατείο του, που φρόντισε να τοποθετήσει τα νέα του σύμβολα τα οποία έχουν ενσωματωθεί στις παραδόσεις μας… Όμως ο λαός αποκόπηκε σιγά-σιγά απ’ αυτήν τη γνώση- όπως άλλωστε συνέβη και με το μεγαλύτερο ποσοστό των θρησκευτικών ταγών του…Οι θαυματουργές ιδιότητες πέρασαν στο χώρο του θρύλου και το νερό έγινε… «αγίασμα»! «Από εκεί πάνε και πίνουνε οι γέροι που μας κυβερνάνε..». Μου διηγήθηκε ότι βρήκε πηγή για την άμεση θεραπεία της ακμής, έξω από το χωριό Βράχα στην Ευρυτανία.
Εκτός από το παραπάνω, που κατά τα λεγόμενά τους αναφέρονται στο γνωστό για μας Μπαρτονέρι…στο ίδιο τεύχος δημοσιεύτηκε και ένα άρθρο για το Μοναστήρι μας…
«Ένας από τους πολλούς σταθμούς της εξερεύνησης μας ήταν το χωριό Βραχάς, ψηλά πάνω στο Βελούχι της Ευρυτανίας. Έξω από το χωριό υπάρχει ένας εγκαταλειμμένος ναός της «Μεταμορφώσεως του Σωτήρα», που χρονολογείται από το 1700, αν και έχει χτιστεί πάνω από αρχαιότερο χριστιανικό ναό- και εκείνος με τη σειρά του πάνω από αρχαίο ναό του θεού Διόνυσου. Οι πληροφορίες μας έλεγαν ότι υπάρχουν στοές κάτω από το ναό, εκεί στην εξοχή, που οδηγούσαν βαθιά κάτω από το βουνό και ποιος ξέρει πού αλλού. Μιλήσαμε με τον ηλικιωμένο και συμπαθέστατο πρόεδρο της κοινότητας, και μας είπε επί λέξει χαρακτηριστικά: «εκεί μέσα παίρνεις την κατηφοριά και βγαίνεις στους Βρίλληδες!...». Μείναμε κατάπληκτοι…Πώς είναι δυνατόν αυτός ο άνθρωπος σ’ εκείνο το απομονωμένο χωριό να ήξερε για τους Βριλ; Διαπίστωσα ότι αυτός ο ευγενικός κύριος, παρ’ολη την απλότητα του, ήταν ενημερωμένος για πολλά περίεργα θέματα. Όταν μας οδήγησε στον εγκαταλειμμένο ναό πάνω στο βουνό, έμεινα έκπληκτος από τις εντυπωσιακές τοιχογραφίες που υπήρχαν στην πρόσοψη του. Μπροστά μου είχα έναν ολόκληρο κωδικοποιημένο χάρτη, για τόπους που δεν βρίσκονταν πουθενά στην επιφάνεια. Υπήρχε μια τεράστια αναπαράσταση του υπόγειου ποταμού «Πυριφλεγέθωνα» που ο Δημήτρης μου εξήγησε ότι υπονοούσε τα «φωτισμένα τούνελ». Και δεν μπορούσα έτσι αβίαστα να διαφωνήσω, γιατί ήταν σχεδόν ολοφάνερο. Άνθρωποι έμπαιναν μέσα στον Πυριφλεγέθωνα και παρουσιαζόταν η διαδρομή τους και οι αλλαγές που γινόταν στα πρόσωπα τους κατά την πορεία. Ολόγυρα υπήρχαν άγγελοι με φτερά και σπαθιά, που έδειχναν τον δρόμο σαν οδηγοί, περιτριγυρισμένοι από παράξενα σύμβολα και σφαίρες. Στις παραστάσεις υπήρχαν ομάδες ανθρώπων με φωτοστέφανα που έβγαιναν μέσα από προστατευμένες τρύπες στο έδαφος, καθώς και κατοικημένες περιοχές στο υπέδαφος και άλλα πολλά και παράξενα. Βέβαια άλλοι θα έβλεπαν εδώ μια αναπαράσταση της κόλασης…Ο Δημήτρης Κούγκουλος μου εξήγησε ότι αν μπορούσαμε να σπάσουμε τον κώδικα των παραστάσεων της πρόσοψης, θα είχαμε έναν κανονικότατο χάρτη ενός μέρους της Κούφιας Γης κάτω από την Ελλάδα . Σύμφωνα με τον φίλο μου, όλος ο ναός (που ήταν γεμάτος από πρωτόγνωρες για μένα τοιχογραφίες), δεν ήταν παρά ένας κωδικοποιημένος χάρτης- και οι στοές που έκρυβε από κάτω του, σχετίζονταν φυσικά με όλα αυτά. Δυστυχώς, οι τοιχογραφίες της πρόσοψης ήταν τόσο κατεστραμμένες, που δυσκόλευε ακόμη περισσότερο το έργο της μελέτης και κατανόησής τους. Για πάρα πολλά χρόνια, οι επισκέπτες χάραζαν τα ονόματά τους πάνω στις εικόνες, με αποτέλεσμα να καταστρέφονται οι παραστάσεις και να είναι αρκετά δυσδιάκριτες σε πολλά σημεία. Μέσα στο ναό ήταν πολύ καλύτερα διατηρημένες. Πρόκειται για ένα απίστευτο μνημείο γνώσης και τέχνης εκεί στην ερημιά, που η πλήρης αδιαφορία της πολιτείας το οδηγεί στην καταστροφή. Αληθινά, αν δεν υπάρξει άμεση μέριμνα, δεν νομίζω ότι θα επιβιώσει για πολύ ακόμη. Εκεί έμαθα μια απίστευτη ιστορία που παίρνει σ’αυτές τις σελίδες την μορφή καταγγελίας. Πριν από αρκετά χρόνια εμφανίστηκαν στην περιοχή ο γνωστός ζωγράφος Τσαρούχης, ο γνωστός μόδιστρος Μπίλι-Μπο, ένας ανώνυμος καθηγητής και 2 Αλβανοί που παρουσιάστηκαν ως αρχαιολόγοι. Έδειξαν στον πρόεδρο ένα χαρτί από το Υπουργείο Πολιτισμού και είπαν ότι ήρθαν για να συντηρήσουν τις αγιογραφίες. Απομονώθηκαν για πολλές μέρες στον ναό κάνοντας μελέτες. Μια μέρα ο πρόεδρος πήγε για να δει τι κάνουν επιτέλους εκεί μέσα αυτοί οι άνθρωποι, γνωρίζοντας και τα μυστικά που υπήρχαν εκεί. Μπαίνοντας μέσα στον ναό δεν είδε κανέναν. Σε λίγο άκουσε φωνές και διαπίστωσε ότι είχαν ανακαλύψει το άνοιγμα προς τις στοές και ότι είχαν εισχωρήσει κάτω από το έδαφος. Καθώς μπήκε στις γαλαρίες, ξαφνικά εμφανίστηκαν και τον σταμάτησαν, λέγοντας του ότι αυτοί ήταν πια υπεύθυνοι του μέρους και ότι η παρουσία του εκεί ήταν απαγορευμένη. Έτσι αναγκάστηκε να φύγει. Αργότερα εμφανίστηκαν κάτι φορτηγά. Σ’αυτά φορτώθηκαν κιβώτια που έβγαλε από εκεί μέσα η «ομάδα συντήρησης», που κανείς δεν έμαθε το περιεχόμενο τους, ούτε ξανακούστηκε τίποτε από τότε γι’αυτά. Έπειτα έφεραν πάρα πολλά κιλά τσιμέντου- και το έριξαν μέσα στο ιερό της εκκλησίας, πίσω από την αγία τράπεζα, όπου υπήρχε η καταπακτή που οδηγούσε στις στοές. Έτσι παραμένει μέχρι και σήμερα σφραγισμένο το άνοιγμα και μάλιστα υπάρχει ακόμη μπροστά στον ναό το βουναλάκι που έκαναν φτιάχνοντας το τσιμέντο που χρησιμοποίησαν. Η μόνη ορατή πρόσβαση που υπάρχει πια είναι κάτω από ένα μεγάλο πλακάκι στο δάπεδο στην μέση του ναού, με παράξενα σύμβολα που είναι καλά σφραγισμένο. Οι άνθρωποι αυτοί φεύγοντας από εκεί όχι μόνο δεν έκαναν κανενός είδους συντήρηση αλλά κατέστρεψαν και κάποιες τοιχογραφίες ασπρίζοντάς τες….»
(To παραπάνω άρθρο δημοσιεύτηκε το 1996 στο περιοδικό ΤΡΙΤΟ ΜΑΤΙ)
Από τους συντάκτες λίγα λόγια:
Σήμερα το 2007 το Μοναστήρι μας είναι, όπως ήταν και το 1996, απείραχτο και …εγκαταλειμμένο , (όχι όμως από τους Βραχηνούς, καθώς όλοι μας περνάμε πολλές ώρες της ημέρας εκεί κατά την διάρκεια του καλοκαιριού, ειδικά εμείς η νεολαία). Άραγε όλα τα παραπάνω έχουν μια εξήγηση;
Για το θαυματουργό νερό;
Υπάρχουν στοιχεία για όλα τα παραπάνω, ακόμα και για τον πρόεδρο;
Πώς εμείς οι υπόλοιποι δεν αντιληφθήκαμε κάτι εκείνη την χρονιά που κάποιοι εισέβαλαν, κατά κάποιο τρόπο, στην ιδιοκτησία του χωριού μας;
Είναι πολλά τα ερωτηματικά!
Αλήθεια είναι βέβαια, και όλοι μας ξέρουμε από την παράδοση και αφηγήσεις των προγόνων μας ότι υπήρχε πράγματι στο Μοναστήρι μας μια υποχθόνια στοά που οδηγούσε χαμηλά στο ποτάμι, μακριά από το Μοναστήρι.
Το Μοναστήρι για εμάς είναι η ζωή της Βράχας μας και ένα ανεκτίμητο μνημείο που μας άφησαν οι πρόγονοί μας.
Όπως καταλαβαίνετε δεν θα αφήναμε ποτέ κανέναν,να του προξενήσει κακό, ίσα-ίσα προσπαθούμε μετά από τόσα χρόνια να του δώσουμε ξανά ζωή, ανακαινίζοντας το, φτιάχνοντας δηλαδή τα κελιά που υπήρχαν κάποτε εκεί!
Η αλήθεια είναι ,ότι όλοι μας πιστεύουμε, ότι το Μοναστήρι μας, έχει κάτι το «μαγικό», όλοι το αισθανόμαστε μπαίνοντας μέσα στο ναό και είναι λογικό, εφόσον έγιναν τόσα εκεί, έζησε τόσους πολέμους και καταστροφές και χίλια δυο άλλα, που έχουν μείνει στην ιστορία της Βράχας.
Ίσως και όλα τα παραπάνω να έγιναν και όλα τα παραπάνω κατά τα λεγόμενα του περιοδικού να υπάρχουν…και αν υπάρχουν για ποιον λόγο να τα πειράξουμε και να τα σκαλίσουμε, εφόσον και αυτά ποτέ τους δεν μας πείραξαν;
Ένα είναι το μόνο σίγουρο πως όλοι μας θέλουμε να του δώσουμε ζωή και ένα μέλλον…το παρελθόν είναι καλύτερα να μένει απλά στην ιστορία!
Βοηθήστε μας στην αποκατάσταση και στην λειτουργία ξανά του Μοναστηριού μας…όσοι ενδιαφερόσαστε πραγματικά και αν όντως υπάρχει κάτι εκεί καλό είναι να μείνει για πάντα εκεί και αν κάποια στιγμή θελήσει θα βγει μόνο του στη επιφάνεια!
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου