Τετάρτη 30 Απριλίου 2014

Το Απολιθωμένο Δάσος της Λήμνου - Ένα Δάσος Διεθνούς Εμβέλειας Ηλικίας 20 εκ. ετών

Απολιθωμένος Κορμός Ηλικίας 20 εκ. ετών
Άριστα διατηρημένος απολιθωμένος κορμός από την ευρύτερη περιοχή του απολιθωμένου δάσους, με ευδιάκριτα τα μορφολογικά γνωρίσματα ξύλου. Προέρχεται από την ευρύτερη περιοχή του απολιθωμένου δάσους του Μούδρου, Λήμνου.





Το απολιθωμένο δάσος (βλέπε πιο κάτω το χάρτη) δημιουργήθηκε εξαιτίας ευνοϊκών συνθηκών απολίθωσης του δάσους που υπήρχε στην περιοχή πριν από 30 εκατομμύρια χρόνια. 




Η δημιουργία του πετρωμένου δάσους συνδέεται άμεσα με την ηφαιστειακή δράση της ευρύτερης περιοχής του Αιγαίου κατά τη διάρκεια κυρίως του Μειοκαίνου. Εκέινη τη εποχή υπήρχε μια γενικευμένη ηφαιστειακή δραστηριότητα στην ευρύτερη περιοχή του ΒΑ Αιγαίου και τη Μικρά Ασία εξαιτίας της παρουσίας του τότε ηφαιστειακού τόξου του Ελλαδικού χώρου.

Έτσι σε περίοδο έντονης ηφαιστειακής δραστηριότητας εκσφενδονίζονταν από τον κρατήρα του ηφαιστείου λάβες, πυροκλαστικά υλικά, ηφαιστειακή στάχτη, η οποία κάλυψε την πλούσια υποτροπική βλάστηση της περιοχής.

Ταυτόχρονα με την ηφαιστειακή δράση δημιουργήθηκαν θερμά διαλύματα πλούσια σε διαλυμένο διοξείδιο του πυριτίου και έτσι άρχισε μια έντονη υδροθερμική κυκλοφορία. Τα τελευταία εισέδυσαν και διαπότισαν τα ηφαιστειακά πετρώματα, στα οποία ήδη βρίσκονταν οι κορμοί των δένδρων και έτσι άρχισε η διαδικασία της απολίθωσης, δηλαδή η αντικατάσταση μόριο προς μόριο, της οργανικής φυτικής ύλης από ανόργανα υλικά του περιβάλλοντος. Η μεγαλύτερη εμφάνιση των φυτικών λειψάνων και κορμών της Λήμνου παρατηρείται μέσα στους πυροκλαστικούς σχηματισμούς της ενότητας Ρωμανού, Βάρους, Κότσινα και Πορτιανού.

Χάρτης Απολιθωμένου Δάσους Λήμνου (οι κορμοί συμβολίζουν τα σημεία στα οποία βρέθηκαν απολιθώματα)






Κατά την απολίθωση, η οποία στην περίπτωση του δάσους του Δήμου Μούδρου είναι τέλεια, διατηρούνται σε άριστη κατάσταση τα εξωτερικά μορφολογικά γνωρίσματα των κορμών των δέντρων, π.χ. οι αυξητικοί δακτύλιοι, αποτυπώματα φλοιού κ.λ.π. καθώς επίσης και η εσωτερική δομή του απολιθωμένου ξύλου, από τη μικροσκοπική μελέτη της οποίας προσδιορίζεται το γένος ή το είδος του απολιθωμένου δένδρου.

Παλαιοβοτανικά Ευρήματα


Νεώτερες έρευνες του Πανεπιστημίου Αθηνών αποκάλυψαν νέα ευρήματα σε πολλές νέες θέσεις, με τη μορφή ιστάμενων κορμών, τμημάτων απολιθωμένων ξύλων, ριζικών κόμβων φοινίκων, Γυμνόσπερμων, Αγγειόσπερμων δένδρων καθώς επίσης και εκμαγεία απολιθωμένων φύλλων, καρπών και σπερμάτων υποτροπικών φυτών.

Μέχρι πρότινος, όπως προκύπτει από την υπάρχουσα βιβλιογραφία, εθεωρείτο ότι το απολιθωμένο Δάσος της Λήμνου αποτελούσε την προς τα δυτικά και βόρεια προέκταση του απολιθωμένου δάσους της Λέσβου. Και πράγματι αυτό ισχύει για την παλαιοχλωρίδα του Κατωτέρου Μειοκαίνου, η οποία έχει διατηρηθεί μέσα στα ηφαιστειοϊζιματογενή πετρώματα της περιοχής.

Τα πλούσια αυτά ευρήματα "μιλούν" για δάσος που είχε αναπτυχθεί σε συνθήκες υποτροπικού κλίματος πριν από 25 με 20 εκατομμύρια χρόνια.

Οι πρώτες εκτιμήσεις γύρω από την ηλικία του αρχαιότερου αυτού απολιθωματοφόρου κοιτάσματος είναι σύμφωνες με την χρονολόγηση στο όριο Ηωκαίνου-Ολιγικαίνου, δηλαδή πριν από 34 με 30 εκατομμύρια χρόνια.

Η παρουσία μαζί με τα παλαιοβοτανικά ευρήματα κι ενός μαλακίου που χαρακτηρίζει υφάλμυρο περιβάλλον απόθεσης δείχνει ότι η εν λόγω παλαιοχλωρίδα έχει αποτεθεί σε έναν παλαιοκόλπο της τότε εποχής και περιλαμβάνει είδη από Φοίνικες, Κωνοφόρα, Δαφνίδες και Φηγιίδες.

Επίσκεψη στο Απολιθωμένο Δάσος Δήμου Μούδρου


Δυστηχώς σήμερα ο επισκέπτης της Λήμνου δεν έχει πολλές εναλλακτικές λύσεις προκειμένου να επισκεφθεί το Δάσος και να ενημερωθεί γι' αυτό, παρότι η επιστημονική μελέτη της ευρύτερης περιοχής του απολιθωμένου δάσους Μούδρου Λήμνου βρίσκεται σε προχωρημένο επίπεδο.

Μια από τις καλύτερες επιλογές σήμερα είναι η επίσκεψη στο Δημαρχείο του Μούδρου όπου παρουσιάζονται εντυπωσιακά ευρήματα από τις νέες ανασκαφές της ομάδας του Πανεπιστημίου Αθηνών από την ευρύτερη περιοχή του Μούδρου.

Η Σημασία του Απολιθωμένου Δάσους Μούδρου Λήμνου

Το απολιθωμένο δάσος θεωρείται από ειδικούς και ξένους ερευνητές ανεπανάληπτο γεωλογικό μνημείο και συγκεντρώνει σπάνια επιστημονικά δεδομένα.
Ανακηρύχθηκε επισήμως, «Διατηρητέο Μνημείο της Φύσης»από την Γενική Γραμματέα της Αποκεντρωμένης Διοίκησης Αιγαίου, Χριστιάνα Καλογήρου. Μάλιστα, την Τρίτη απεστάλη η σχετική απόφαση στο Εθνικό Τυπογραφείο. Πρόκειται για τρεις εκτάσεις 24.407 στρεμμάτων, 14.350 στρεμμάτων και 7.018 στρεμμάτων στο νησί.

Σημειώνεται ότι με την απόφαση προστατεύονται οι μεμονωμένοι κορμοί ιστάμενοι ή κατακείμενοι ή τμήματα αυτών καθώς και άλλα όργανα φυτών, όπως ρίζες, καρποί και σπέρματα. Σύμφωνα με την απόφαση, «το απολιθωμένο δάσος της Λήμνου είναι ένα ανεπανάληπτο δημιούργημα της φύσης και φυσική κληρονομιά της χώρας με σπάνια παλαιοντολογική και γεωμορφολογική αξία».

Η εφαρμογή της απόφασης και η διαχείριση του Διατηρητέου Μνημείου της Φύσης, ανατέθηκε στη Διεύθυνση Δασών Λέσβου με επιστημονικό συνεργάτη το Μουσείο Φυσικής Ιστορίας Απολιθωμένου Δάσους Λέσβου. Τα αναγκαία έργα προστασίας και ανάδειξης του απολιθωμένου δάσους της Λήμνου μπορούν να εκτελούνται και από το δήμο Λήμνου, ύστερα από ειδικές μελέτες που θα εγκρίνονται από τη Διεύθυνση Δασών Λέσβου.



Αποτυπώματα Απολιθωμένων Φύλλων Ηλικίας 20 εκ. ετών
Αποτυπώματα απολιθωμένων φύλλων της οικογένειας των Δαφνίδων (Κανέλλα), με ευδιάκριτα τα μορφολογικά γνωρίσματα του φύλλου, τα οποία βρέθηκαν μέσα στον απολιθωμένο ορίζοντα. Προέρχονται από την ευρύτερη περιοχή του απολιθωμένου δάσους του Μούδρου, Λήμνου.



Απολιθωμένοι Κώνοι Κωνοφόρου Δέντρου Ηλικίας 20 εκ. ετών
Χαρακτηριστικοί απολιθωμένοι κώνοι που ανήκουν σε αυτό το μοναδικό κωνοφόρο, οι οποίοι βρέθηκαν μέσα στον οπαλιωμένο ορίζοντα. Στο παρελθόν το κωνοφόρο αυτό διαβιούσε σε όλο τον κόσμο ενώ σήμερα φύεται απομονωμένο στα δυτικά παράλια της Αμερικής. Προέρχονται από την ευρύτερη περιοχή του απολιθωμένου δάσους του Μούδρου, Λήμνου.


Απολιθωμένος Φοίνικας Ηλικίας 20 εκ. ετών

Σπάνια ευρήματα απολιθωμένων φοινίκων. Εκτός από τα ριζικά συστήματα έχουν βρεθεί και τα απολιθωμένα φύλλα του φοίνικα με το χαρακτηριστικό σχήμα βεντάλιας. Η παρουσία αλλά και αφθονία των ευρυμάτων φοινίκων φανερώνουν τις υποτροπικές συνθήκες του κλίματος που επικρατούσαν κατά τη δημιουργία του απολιθωμένου δάσους. Προέρχονται από την ευρύτερη περιοχή του απολιθωμένου δάσους του Μούδρου, Λήμνου.



Απολιθωμένα Φύλλα Ηλικίας 20 εκ. ετών


Σπάνιο απολιθωμένο φύλλο από Pterocarya sp., ενός χαρακτηριστικού φυτού του υποτροπικού κλίματος στην ευρύτερη περιοχή του απολιθωμένου δάσους πριν 20 εκ. έτη. Προέρχεται από την ευρύτερη περιοχή του απολιθωμένου δάσους του Μούδρου, Λήμνου.



Απολιθωμένος Κορμός Ηλικίας 20 εκ. ετών


Σπάνιο μουσειακό δείγμα που αποκαλύπτει την σύνθεση και την αφθονία της απολιθωμένης χλωρίδας της Λήμνου. Εκτός από τα πολλά θραύσματα διαφόρων φύλλων υπάρχουν άριστα διατηρημένα φύλλα του Eortigobalanus furcinervis που είναι η προγονική μορφή των σύγχρονων Δρυών, του Daphnogene cinmamonea μικρής χαρακτηριστικής Δαφνίδας και του Doliostrobus sp.ενός κωνοφόρου. Προέρχονται από την ευρύτερη περιοχή του απολιθωμένου δάσους του Μούδρου, Λήμνου.
--------------------------------
ΠΗΓΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΡΤΗΣΗ:
http://tvxs.gr
https://sites.google.com                                                                                            ΠΗΓΗ

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου