Ένα μαγικό φαινόμενο στον ουρανό του Αιγαίου. Πώς ερμηνεύει τη σπάνια λάμψη φωτός ο αμερικανικός Οργανισμός Αεροναυτικής και Διαστήματος

Ένα σπάνιο φαινόμενο φώτισε τον ουρανό του Αιγαίου - Η NASA κοινοποίησε λήψη Έλληνα φωτογράφου για να προωθήσει το τελευταίο επιστημονικό της πρότζεκτ.




Την εικόνα ενός Έλληνα φωτογράφου δημοσίευσε στην επίσημη ιστοσελίδα της η NASA, προκειμένου να εξηγήσει ένα σπάνιο φαινόμενο που καταγράφηκε στον ουρανό του Αιγαίου.


Η εντυπωσιακή φωτογραφία ανήκει στον Θανάση Παπαθανασίου, ο οποίος αποτύπωσε τη λήψη από την Αττική.

Στο άρθρο της για τα «κόκκινα ξωτικά» πάνω από την καταιγίδα στο νοτιοανατολικό Αιγαίο, η αμερικανική Εθνική Διοίκηση Αεροναυτικής και Διαστήματος αναφέρει:

Μια αστραπή, και μετά – κάτι άλλο. Ψηλά πάνω από την καταιγίδα, μια κατακόκκινη φιγούρα αναβοσβήνει προτού εξαφανιστεί. Αν το είδατε, είστε τυχεροί μάρτυρες ενός ξωτικού, ενός από τα λιγότερο κατανοητά ηλεκτρικά φαινόμενα στην ανώτερη ατμόσφαιρα της Γης. Αλλά αν το καταγράψετε με κάμερα, η φωτογραφία σας θα μπορούσε να συμβάλει σε μια πρωτοποριακή επιστημονική ανακάλυψη.

High above storm clouds, a crimson flash appears. It’s a sprite—one of the least-understood electrical phenomena in Earth’s upper atmosphere. You and your camera could add to a ground-breaking discovery.
@DoNASAScience and join the Spritacular project:
https://t.co/PScgIfMuds pic.twitter.com/HLLPdlzLF6— NASA (@NASA) October 26, 2022

Το νεότερο επιστημονικό πρότζεκτ της NASA για τους πολίτες, το Spritacular, αξιοποιεί τη δύναμη του crowdsourcing για να προωθήσει τη μελέτη των sprites και άλλων παροδικών φωτεινών φαινομένων (ή TLE, σύμφωνα με τη συντομογραφία της NASA).


Τα TLE περιλαμβάνουν μια σειρά από ηλεκτρικά φαινόμενα που συμβαίνουν πάνω από καταιγίδες και παράγουν σύντομες λάμψεις φωτός. Το νέο πρόγραμμα επιστήμης του πολίτη, στοχεύει να συνδέσει επαγγελματίες επιστήμονες με μέλη του κοινού που θα ήθελαν η φωτογραφική τους εργασία να συνεισφέρει σε επιστημονικές μελέτες.

Κόκκινο sprite πάνω από καταιγίδα, σε λήψη του Διεθνούς Διαστημικού Σταθμού το 2015 © NASA

«Οι άνθρωποι καταγράφουν υπέροχες εικόνες ξωτικών, αλλά κοινοποιούνται σποραδικά μέσω του Διαδικτύου και το μεγαλύτερο μέρος της επιστημονικής κοινότητας δεν γνωρίζει αυτές τις λήψεις», δήλωσε η Δρ Burcu Kosar, διαστημικός φυσικός στο Goddard Space Flight Center της NASA στο Greenbelt του Maryland και κυριότερη ερευνήτρια του φαινομένου. «Η Spritacular θα γεφυρώσει αυτό το χάσμα δημιουργώντας την πρώτη βάση δεδομένων με sprites και άλλα TLE που θα είναι προσπελάσιμη και άμεσα διαθέσιμη για επιστημονική έρευνα».


Τα ξωτικά εμφανίζονται σε περίπου 80 χιλιόμετρα υψόμετρο, ψηλά πάνω από καταιγίδες. Γίνονται ορατά λίγες στιγμές μετά από ένα χτύπημα κεραυνού – μια ξαφνική κοκκινωπή λάμψη που μπορεί να πάρει μια σειρά από σχήματα, συχνά συνδυάζοντας διάχυτα λοφία και φωτεινούς, αγκαθωτούς έλικες. Μερικά sprites τείνουν να χορεύουν πάνω από τις καταιγίδες, ανάβοντας και σβήνοντας το ένα μετά το άλλο. Πολλά ερωτήματα γύρω από το πώς και γιατί σχηματίζονται, παραμένουν αναπάντητα.

Οι αναφορές αυτόπτων μαρτύρων για παράξενες λάμψεις φωτός πάνω από καταιγίδες χρονολογούνται εκατοντάδες χρόνια πριν, αλλά μόλις το 1989 καταγράφηκε το πρώτο τέτοιο γεγονός στην κάμερα. Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Μινεσότα δοκίμαζαν μια τηλεοπτική κάμερα χαμηλού φωτισμού για μια επερχόμενη αποστολή πτήσης πυραύλων. Κατά ατύχημα, η κάμερά τους κατέγραψε τα πρώτα αξιόπιστα στοιχεία για αυτό που σήμερα αποκαλούμε ξωτικά.


«Δεν ήταν μια πολύ υψηλής ανάλυσης ή γρήγορη κάμερα – απλώς απαθανάτισαν δύο φωτεινές σταγόνες πάνω από μια κοντινή καταιγίδα», είπε η Kosar. «Ολόκληρο το γήπεδο ξεκίνησε επειδή μια κάμερα στράφηκε προς τη σωστή κατεύθυνση τη σωστή στιγμή».

Οι επιστήμονες ονόμασαν αυτά τα άπιαστα φαινόμενα «sprites», μια αναφορά σε μυθικά πλάσματα που μοιάζουν με τις νεράιδες της ευρωπαϊκής λαογραφίας.
ΠΗΓΗ