Άγιοι Σαράντα Μάρτυρες

Οι Άγιοι Τεσσαράκοντα Μάρτυρες είναι Άγιοι της Ορθοδόξου Εκκλησίας που μαρτύρησαν στην Σεβάστεια της Μικράς Ασίας και η μνήμη τους τιμάται στις 9 Μαρτίου.'

Το σιδηροδρομικό δυστύχημα στο Δερβένι Κορινθίας 1968 και το σιδηροδρομικό δυστύχημα στο Δοξαρά 16 Ιανουαρίου 1972

  

Με την τραγική αφορμή του δυστυχήματος στα Τέμπη γυρίζουμε τον χρόνο πίσω και θυμόμαστε δύο από τα πολύνεκρα σιδηροδρομικά δυστυχήματα που σημειώθηκαν στην ιστορία της Ελλάδας:

Σεισμοί από το Φεγγάρι

 

Γιγαντιαία αρχαία καυτά «νησιά» βρέθηκαν στον μανδύα της Γης

 

Σχηματική αναπαράσταση της διαδικασίας καταβύθισης των τεκτονικών πλακών και ενός λοφίου μανδύα που αναδύεται από ένα LLSVP. Στο τελευταίο, οι κόκκοι ορυκτών είναι μεγαλύτεροι από εκείνους στις υποβιβασμένες πλάκες.

Η ναυμαχία της Λήμνου (5 Ιανουαρίου 1913)

«Η ναυμαχία της Λήμνου υπήρξε το μεγαλείτερον ναυτικόν γεγονός που εσημειώθη εις το Αιγαίον μετά τα απαράμιλλα τρόπαια της επαναστάσεως. Στερεώσασα δε οριστικώς την θαλασσίαν κυριαρχίαν της Ελλάδος, συνετέλεσαν ουσιωδέστατα, διά της απολύτου παρεμποδίσεως των στρατιωτικών μεταφορών του εχθρού εις την νικηφόρον έκβασιν του όλου βαλκανικού πολέμου».




«Ελεύθερον Βήμα», 6 Ιανουαρίου 1933:

Μαρμαρίτες, οι πίτες των Θεοφάνιων

Από την Κω μέχρι τη Λήμνο και από τη Σκύρο μέχρι την Κρήτη, παραμονή Θεοφανίων το έθιμο απαιτεί μαρμαρίτες. Λεπτές τηγανίτες σαν σφουγγάρια, που ψήνουν πάνω στο μάρμαρο  ή σε πέτρα για να τις πάρουν τα καλικατζαράκια και να μη μπουν στο υπόλοιπο σπίτι. 

Οι νοικοκυρές στη Λήμνο την παραμονή των Φώτων τιάχνουν χυλό από αλεύρι, νερό και προζύμι, και το αφήνουν να φουσκώσει όλη νύχτα. Το πρωί μετά την εκκλησία ανάβουν το τζάκι και βάζουν πάνω στην πυροστιά ένα πλακί (βαριά πέτρα που αντέχει στη θερμοκρασία ) να κάψει. Παίρνουν ένα κουτάλι και ρίχνουν λίγο λίγο το χυλό, δημιουργώντας μικρά πιτάκια, τις μαρμαρίτες.

Τις αφήνουν όσο να στεγνώσει καλά η ζύμη κι όπως οι καλικάντζαροι τρέχουν να σωθούν από τον Αγιασμό ανοίγουν τις τρύπες πάνω στις μαρμαρίτες . Όταν είναι έτοιμες τις τοποθετούν σε πιάτα και τις ραντίζουν με μούστο.

Κάποια πιάτα τα μοιράζουν σε σπίτια στο χωριό τα υπόλοιπα τα κρατούν για την οικογένεια η για να κεράσουν τις μπαντατσούδες, που το βράδυ θα περάσουν από τα σπίτια να πουν το τραγούδι.

Η λαϊκή παράδοση λέει πως :

“Oι καλικάντζαροι έρχονται στη γη και ενοχλούν τους ανθρώπους τις νύχτες από την παραμονή των Χριστουγέννων μέχρι τα Θεοφάνεια. Ανεβαίνουν στη γη και τα Θεοφάνεια που επιστρέφουν, βλέπουν το δέντρο που προσπαθούσαν να κόψουν όλο τον χρόνο ακέραιο, άκοπο. Και πάλι από την αρχή ,κόβουν, έρχονται τα Χριστούγεννα κλπ..

Συχνάζουν συνήθως στους μύλους, στις γέφυρες, στα ποτάμια και στα τρίστρατα (μεγάλα μονοπάτια) όπου παραμονεύουν τη νύχτα και φεύγουν με το τρίτο λάλημα του πετεινού.

Τις νύχτες του δωδεκαήμερου μπαίνουν στα σπίτια από τις καπνοδόχους, αρπάζουν ρούχα, σκορπούν το αλεύρι ή την τέφρα από το τζάκι .Γι’ αυτό τα τζάκια εκείνες τις μέρες είναι αναμμένα με πολύ φωτιά, γιατί οι καλικάντζαροι φοβούνται τη φωτιά”

ΣΥΝΤΑΓΗ ΛΗΜΝΟΥ:
Υλικά
Αλεύρι σταρένιο
Σόδα ή μπέικιν
Νερό
Πετιμέζι ή ζάχαρη για το πασπάλισμα

Εκτέλεση
Ανακατεύουμε το αλεύρι, τη σόδα και το νερό για να γίνει ζύμη. Η ζύμη να είναι μάλλον αραιή. Ψήνουμε τις μαρμαρίτες πάνω σε πέτρα που έχει ζεσταθεί από τα αναμμένα κάρβουνα.
Σερβίρουμε περιχύνοντας τις με μούστο ή πασπαλίζοντας με ζάχαρη.

Στη Σκύρο τις λένε και φωτόπιτες αφού αυτές οι λεπτές τηγανίτες φτιάχνονται παραμονή και ανήμερα των Φώτων. Και επειδή είναι νηστεία η παραμονή τις τρώνε με πετιμέζι, μέλι ή ζάχαρη αλλά την επόμενη, τις βουτούν στα αβγά ή τις γεμίζουν με κολοκύθα και τυρί σε τριγωνικές πίτες που μοσχομυρίζει ο τόπος.

[Σκυριανές μαρμαρίτες γεμιστές με κολοκύθα και τυρί: βράζετε 1 κίτρινη κολοκύθα ενός κιλού και την κάνετε πουρέ στο μίξερ. Προσθέτετε λίγη κανέλα, δυόσμο, μπαχάρι, 1 τριμμένο κρεμμύδι και τη βάζετε στο τηγάνι να σοταριστεί. Όταν απορροφηθούν τα υγρά της προσθέτετε διάφορα τυριά. Κάνετε μια σφιχτή ζύμη με το χυλό σας, ανοίγετε σε φύλλα, βάζετε λίγη γέμιση και κλείνετε τριγωνικά σαν τυρόπιτες. Ψήνετε στο φούρνο μέχρι να ροδίσουν.]


Το όνομα το οφείλουν στο μάρμαρο ή μια λεία πέτρα που βάζουν πάνω στην πυροστιά στο τζάκι. Όταν κάψει καλά, ρίχνουν λίγο από το χυλό και έτσι όπως απλώνεται, βγάζει φουσκάλες όπως τα σφουγγάρια. Αυτό, άλλωστε, είναι και το χαρακτηριστικό: ο αραιός χυλός που έχει φουσκώσει καλά για να δίνει όγκο.

Οι ζευγάδες, μάλιστα, στην Κω το έχουν έθιμο να φτιάχνουν τις μαρμαρίτες για να τις προσφέρουν στους περαστικούς. Ρίχνουν το χυλό με ένα αγκλούπιν, όπως λένε, νεροκολοκύθα, ή ένα κανάτι, και όταν ψηθούν καλά, τις ξεκολλούν από το μάρμαρο με ένα ξυστρίν, ένα φτυαράκι για αυτή τη δουλειά, και τις τοποθετούν σε μεγάλα ταψιά.

---------------------------------------

Και μπορεί οι μαρμαρίτες να οφείλουν το όνομα στο μάρμαρο αλλά γίνονται εξαιρετικές και στο αντικολλητικο τηγάνι.

ΠΗΓΕΣ ΓΙΑ ΤΟ ΚΕΙΜΕΝΟ:

https://www.otoposmas.gr

https://cantina.protothema